การพัฒนาชุดตรวจสอบยาปฏิชีวนะตกค้างในน้ำนม โดยวิธีทางจุลชีววิทยา

Abstract

ทดสอบหายาต้านจุลชีพ 12 ชนิด ซึ่งเตรียมจากการผสมยาความเข้มข้นต่างๆ ลงในนมผงละลายน้ำด้วยชุดตรวจหายาต้านจุลชีพตกค้าง ในน้ำนมที่เตรียมขึ้นตามวิธี Tube diffusion โดยใช้ Bacillus stearothermophilus var. calidolactis NIZO เป็นเชื้อทดสอบ เปรียบเทียบความเข้มข้นต่ำสุดของยาแต่ละชนิดที่ตรวจพบ 100% โดยชุดตรวจที่เตรียมขึ้นกับค่า Maximum residue limit (MRL) ของยาชนิดนั้น และกับความเข้มข้นต่ำสุดของยาแต่ละชนิดที่ตรวจพบ 100% โดยชุดตรวจ Delvotest-P และ ADM เตรียมชุดตรวจสอบยาต้านจุลชีพตกค้างในน้ำนม (K2) โดยผสมเชื้อ B.stearothermophilus ที่ได้ จากการเลี้ยงบนอาหารเลี้ยงเชื้อแข็งที่ 65 ํซ. เป็นเวลา 18-20 ชม. ลงใน complex media ให้มีปริมาณเชื้อในชุดตรวจเท่ากับ 10x10x10x10x10x10x10x10 CFU/ml ทดสอบความสามารถของชุดตรวจในการตรวจหายาต้านจุลชีพตกค้างในน้ำนม โดยทดสอบกับนมผงละลายน้ำซึ่งผสมยาต้านจุลชีพความเข้มข้นต่างๆ (spiked milk) จากการทดลองชุดตรวจ K2 ใช้ตรวจหายากลุ่ม beta-lactams ได้ดีกว่าการตรวจหายาต้านจุลชีพกลุ่มอื่นๆ ความเข้มข้นต่ำสุดของ Ampicillin, Cloxacillin, Penicillin G และ Cephapirin ที่ตรวจพบ 100% เท่ากับ 40, 20, 5 และ 40 ppb ตามลำดับ ซึ่งเป็นความเข้มข้นที่ใกล้เคียงกับค่า MRL ของยาแต่ละชนิดนั้น ชุดตรวจ K2 ไม่สามารถตรวจหา Chloramphenicol เข้มข้น 625-40,000 ppb ได้ ความเข้มข้นต่ำสุดของ Streptomycin, Gentamicin, Kanamycin, Erythromycin และ Oxytetracycline ที่ตรวจพบ 100% เท่ากับ 1,500, 480, 7,500, 400 และ 120 ppb ตามลำดับ เปอร์เซ็นต์การตรวจพบ Sulfamethazine และ Sulfathiazole เข้มข้น 400,000 ppb เท่ากับ 50 และ 33% ความเข้มข้นที่ตรวจพบ 100% ของยาต้านจุลชีพเหล่านี้ใกล้เคียงกับ ความเข้มข้นของยาดังกล่าวที่ตรวจพบ 100% โดยชุดตรวจ Delvotest-P และ ADM ซึ่งเตรียมจากหลักการเดียวกัน ความเข้มข้นต่ำสุดของ Sulfamethazine และ Sulfathiazole ที่ตรวจพบ 100% โดยชุดตรวจ K2 ซึ่งเติม Trimethoprim 0.05 microg./ml เท่ากับ 500 และ 250 ppb ตามลำดับ ความเข้มข้นต่ำสุดของ Sulfamethazine และ Sulfathiazole ที่ตรวจพบ 100% โดยชุดตรวจ K2 ซึ่งเติม Trimethoprim 0.1 microg./ml เท่ากับ 250 ppb ความเข้มข้นของยาต้านจุลชีพชนิดต่างๆ ที่ถูกตรวจพบโดยชุดตรวจ K2 ซึ่งเก็บไว้ที่ 7 ํซ ในช่วงเวลา 0-4 เดือน เปลี่ยนแปลงจากความเข้มข้นของยาชนิดนั้น ที่ตรวจพบครั้งแรกภายหลังเตรียมชุดตรวจไม่เกิน 4 เท่า และเวลาอ่านผลเพิ่มจากเดิมไม่เกิน 30 นาที