การแสวงหาความร่วมมือกับประเทศในเอเชียกลางเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงด้านพลังงานของไทยในอนาคต : รายงานวิจัย

Abstract

รายงานวิจัย เรื่อง “การแสวงหาความร่วมมือกับประเทศในเอเชียกลางเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงด้านพลังงานของไทยในอนาคต” มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์ด้านพลังงานของโลกและไทย รวมทั้งนโยบายและยุทธศาสตร์ในการรองรับและสร้างความมั่นคงด้านพลังงานของไทย นอกจากนี้ยังศึกษาวิเคราะห์แนวทางในการจะพัฒนาความร่วมมือด้านพลังงานระหว่างไทยกับประเทศในเอเชียกลางในอนาคต รวมถึงปัญหาและอุปสรรคที่จะมีต่อความร่วมมือ ผลการศึกษาวิจัยพบว่านับจากทศวรรษที่ 1970 เป็นต้นมา กระทั่งเมื่อเข้าสู่ทศวรรษที่ 2000 ราคาน้ามันโลกมีความผันผวนและไต่ระดับสูงมากขึ้นเรื่อย ๆ จนประสบกับภาวะวิกฤตหลายครั้ง สถานการณ์ดังกล่าวได้ส่งผลกระทบต่อประเทศไทย ซึ่งยังคงพึ่งพาการนาเข้าน้ามันจากต่างประเทศ ด้วยเหตุนี้รัฐบาลไทยแต่ละยุคสมัยจึงจาเป็นต้องจัดทานโยบายและแผนพลังงานเพื่อรับมือกับวิกฤตการณ์ราคาน้ามันโลกที่เกิดขึ้นในตลอดช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา ทั้งนี้การจัดทานโยบายและแผนพลังงานประการหนึ่งที่สาคัญ คือ การจัดหาพลังงานจากต่างประเทศและการมุ่งส่งเสริมก๊าซธรรมชาติเป็นพลังงานทางเลือกใหม่ นอกจากนี้ผลการศึกษาวิจัยยังพบว่าเอเชียกลางเป็นอีกภูมิภาคที่มีศักยภาพในการเป็นแหล่งพลังงานภายนอกประเทศที่น่าสนใจสาหรับไทยในอนาคต โดยเฉพาะอย่างยิ่ง 3 ประเทศในภูมิภาคเอเชียกลาง ได้แก่ คาซัคสถาน เติร์กเมนิสถาน และอุซเบกิสถาน เนื่องจากมีพื้นฐานของความอุดมสมบูรณ์ในเรื่องก๊าซธรรมชาติ ประกอบการอุตสาหกรรมพลังงานในประเทศเหล่านี้ยังเติบโตได้อีกมาก อีกทั้งยังเป็นกลุ่มประเทศที่กาลังมีการปฏิรูปเศรษฐกิจและพัฒนาประเทศไปสู่ความทันสมัย แต่ในขณะเดียวกันก็ยังพบอุปสรรคหลายประการที่มีต่อผลการจะพัฒนาความร่วมมือด้านพลังงานระหว่างกัน ได้แก่ เสถียรภาพทางการเมืองภายในประเทศเหล่านี้ ความห่างไกลด้านระยะทาง ความไม่คุ้นเคยระหว่างกันในทางการเมือง สังคมและวัฒนธรรม อย่างไรก็ดี เพื่อให้การพัฒนาความร่วมมือด้านพลังงานระหว่างไทยกับประเทศในเอเชียกลางที่เป็นประเทศเป้าหมายมีความเป็นรูปธรรมมากขึ้นในอนาคต ไทยจะต้องมียุทธศาสตร์เชิงรุกด้านพลังงานระหว่างประเทศ โดยอาศัยกรอบความร่วมมือทั้งระดับทวิภาคีและพหุภาคี