หัวเรื่องสำหรับหนังสือภาษาไทยของห้องสมุดมหาวิทยาลัย ในประเทศไทย

Abstract

การวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาและรวบรวมหัวเรื่องสำหรับหนังสือภาษาไทยที่ใช้อยู่ในห้องสมุดมหาวิทยาลัย 10 แห่งในประเทศไทยตลอดจนศึกษาปัญหาต่างๆในการให้หัวเรื่องภาษาไทยที่บรรณารักษ์ได้ประสบในขณะทำงาน ประเมินคุณค่าของหนังสือคู่มือให้หัวเรื่องภาษาไทยที่ห้องสมุดแต่ละแห่งใช้อยู่ วิเคราะห์หัวเรื่องที่ใช้แตกต่างกันออกไปเพื่อนำข้อบกพร่องและปัญหาต่างๆ มาเป็นข้อเสนอแนะในการปรับปรุงต่อไปห้องสมุดมหาวิทยาลัย 10 แห่ง ที่ได้ทำการสำรวจเพื่อนำข้อมูลมาศึกษาในครั้งนี้คือ หอสมุดกลางมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ หอสมุดกลางมหาวิทยาลัยขอนแก่น หอสมุดกลางจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ห้องสมุดกลางมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ห้องสมุดกลางมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ หอสมุดศิริราช มหาวิทยาลัยมหิดล หอสมุดมหาวิทยาลัยรามคำแหง หอสมุดมหาวิทยาลัยศรีนครินวิโรฒ ประสานมิตร ห้องสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปากร สำนักบรรณสารการพัฒนา สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ วิธีการวิจัย ค้นคว้าจากหนังสือและเอกสารต่างๆ เกี่ยวกับหัวเรื่อง สำรวจและสัมภาษณ์บรรณารักษ์ห้องสมุดมหาวิทยาลัยทั้ง 10 แห่ง เกี่ยวกับปัญหาในการใช้หัวเรื่องภาษาไทย รวบรวมหัวเรื่องภาษาไทยที่แต่ละห้องสมุดได้เพิ่มเติมขึ้นใช้เองโดยมีหลักเกณฑ์ว่าต้องเป็นหัวเรื่องแตกต่างและเพิ่มเติมจากหัวเรื่องภาษาไทยที่ใช้อยู่ในหนังสือ”หัวเรื่องสำหรับหนังสือภาษาไทยของสมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2513”แล้วจึงนำหัวเรื่องที่ใช้แตกต่างกันมาวิเคราะห์โดยแยกออกเป็นกลุ่มๆ ตามลักษณะแตกต่าง ศึกษาปัญหาของแต่ละกลุ่ม วิเคราะห์หลักเกณฑ์และปัญหาสำคัญๆ พร้อมทั้งข้อเสนอแนะ ผลจากการวิจัยปรากฎว่า ปัญหาสำคัญของหัวเรื่องภาษาไทย คือขาดหนังสือคู่มือการให้หัวเรื่องที่ทันสมัย เนื่องจากยังไม่มีหน่วยงานที่รับผิดชอบจัดทำโดยตรง ขาดความร่วมมือระหว่างบรรณารักษ์ ฯลฯ จากการสำรวจและรวบรวมหัวเรื่องภาษาไทยที่แตกต่างกันมีจำนวนทั้งสิ้น 6,241 หัวเรื่อง ในจำนวนนี้เป็นหัวเรื่องที่มีปัญหาแตกต่างกัน 314 กรณี กลุ่มที่เป็นปัญหามากที่สุดคือ กลุ่มที่ใช้คำหรือวลีต่างกันแต่มีความหมายคล้ายคลึงหรือเหมือนกัน มีจำนวน 106 กรณี อนึ่ง ได้เสนอแนะหัวเรื่องภาษาไทยที่ได้จากการศึกษาและรวบรวมไว้ในที่นี้ด้วย