การพัฒนาตัวบ่งชี้รวมการจัดการเรียนการสอน ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญในโรงเรียนประถมศึกษา

Abstract

ทดสอบความสอดคล้องของโมเดลการจัดการเรียนการสอน ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ตามแนวคิดผู้ทรงคุณวุฒิกับข้อมูลเชิงประจักษ์ และเพื่อพัฒนาตัวบ่งชี้รวมการจัดการเรียนการสอน ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญในโรงเรียนประถมศึกษา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยคือ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านตัวบ่งชี้และด้านการจัดการเรียนการสอน ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญจำนวน 11 คน และกลุ่มครูจากโรงเรียนปฏิรูปการเรียนรู้เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติจำนวน 874 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรม SPSS ในการหาค่าสถิติพื้นฐานและใช้โปรแกรม LISREL 8.30 ในการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน และองค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับที่สอง เพื่อทดสอบความสอดคล้องของโมเดลการจัดการเรียนการสอน ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญในโรงเรียนประถมศึกษา ผลการวิจัยพบว่า 1. ตัวบ่งชี้เดี่ยวสำหรับการจัดการเรียนการสอน ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญมีจำนวนทั้งหมด 79 ตัว ครอบคลุม องค์ประกอบหลัก 5 ด้าน ได้แก่ 1) บรรยากาศ/สภาพแวดล้อมประกอบด้วยตัวบ่งชี้เดี่ยวจำนวน 11 ตัว 2) สื่อการเรียนการสอนประกอบด้วยตัวบ่งชี้เดี่ยวจำนวน 9 ตัว 3) ปัจจัยเบื้องต้นประกอบด้วยตัวบ่งชี้เดี่ยวจำนวน 13 ตัว 4) กระบวนการประกอบด้วยตัวบ่งชี้เดี่ยวจำนวน 35 ตัว และ 5) ผลผลิตประกอบด้วยตัวบ่งชี้เดี่ยวจำนวน 11 ตัว 2. โมเดลโครงสร้างการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ในโรงเรียนประถมศึกษาตามแนวคิด ผู้ทรงคุณวุฒิ สอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ และได้ตัวบ่งชี้รวมการจัดการเรียนการสอน ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญสำหรับ โรงเรียนประถมศึกษาเรียงลำดับความสำคัญขององค์ประกอบหลัก จากมากไปน้อยคือ ปัจจัยเบื้องต้น สื่อการเรียนการสอน กระบวนการ ผลผลิต และบรรยากาศ/สภาพแวดล้อม 3. ตัวบ่งชี้รวมการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ในโรงเรียนประถมศึกษาสามารถเขียนให้อยู่ในรูป สมการ ดังนี้ ตัวบ่งชี้รวมการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ = 0.32(Zลักษณะการจัดชั้นเรียน) + 0.25(Zการจัดสรร พื้นที่ชั้นเรียน) + 0.13(Zบรรยากาศการเรียนรู้) + 0.32(Zลักษณะสื่อการเรียนการสอน) + 0.28(Zการใช้สื่อ) + 0.26(Zการ วางแผนกิจกรรม) + 0.18(Zการเตรียมกิจกรรม) + 0.18(Zบทบาทในกระบวนการเรียนรู้) + 0.07(Zสัดส่วนของเวลาที่ใช้สอน) + 0.18(Zลักษณะกิจกรรมที่ผู้สอนจัด) + 0.11(Zพฤติกรรมของผู้สอนในการดำเนินกิจกรรม) + 0.13(Zลักษณะการมีส่วนร่วมในกิจกรรมของผู้เรียน) + 0.12(Zพฤติกรรมของผู้เรียนในการร่วมกิจกรรม) + 0.23(Zการประเมินผล) + 0.27(Zผลที่คาดหวังในตัวผู้เรียน)