การดำเนินการในโครงการประกอบอาชีพอิสระของกรมสามัญศึกษา : ศึกษาเฉพาะกรณีโรงเรียนในชนบทภาคกลาง

Abstract

การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ ต้องการศึกษาองค์ประกอบด้านความพร้อมการเตรียมการระดับกรม ระดังโรงเรียน ครู นักเรียน และชุมชน ที่จะส่งผลต่อการดำเนินโครงการอาชีพอิสระในโรงเรียนสังกัดกรมสามัญศึกษา 2 แห่ง ในชนบทภาคกลาง ผลการวิจัยพบว่า ในองค์ประกอบด้านความพร้อมระดับกรม การเตรียมการระหว่างกรมกับโรงเรียนหลังจากเปิดภาคเรียนแล้วทำให้โรงเรียนมีข้อจำกัดต้องแทรกโครงการอาชีพอิสระเข้าในแผนปฏิบัติกิจกรรมและงานอื่น ๆ ที่วางไว้เต็มที่แล้ว และครูส่วนใหญ่คิดว่าเป็นภาระมากกว่าหน้าที่ ในระดับโรงเรียน ผู้บริหารโรงเรียนที่มีประสบการณ์อาชีพมาก หลากหลาย ให้บริการทางการศึกษาแก่หลายชุมชน มีเป้าหมายส่งเสริมการศึกษาอาชีพชัดเจนต่อเนื่อง มีการบริหารงานวิชาการที่เน้นนักเรียนเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ ให้นักเรียนมีประสบการณ์เรียนวิชาเลือกหลากหลาย กำหนดนโยบายโครงการอาชีพอิสระที่เอื้อต่อการดำเนินกิจกรรมทั้งใน-นอกระบบโรงเรียน มีครูหัวหน้าโครงการที่มีประสบการณ์ส่งเสริมอาชีพมากหลากหลาย เข้าใจธรรมชาติของงานอาชีพอิสระและนโยบายโครงการอาชีพอิสระชัดเจน จะช่วยบริหารการสนับสนุนโครงการอาชีพอิสระได้บรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมายได้ดี ในระดับนักเรียน นักเรียนที่มีความเข้าใจนโยบายเป้าหมายโครงการอาชีพอิสระชัดเจนมีการเตรียมข้อมูลก่อนตัดสินใจเลือกอาชีพที่เป็นอิสระสัมพันธ์กับความถนัด ความสนใจและประสบการณ์เดิมของนักเรียนในชุมชน มีส่วนทำให้นักเรียนมองเห็นช่องทางอาชีพ สามารถดำเนินโครงการอาชีพอิสระด้วยตนเองได้ สำหรับความพร้อมของชุมชนและของตัวนักเรียนได้พบว่า ชุมชนที่มีแบบแผนอาชีพหลากหลายทั้งทำไร่ ทำนาทำสวน มีหน่วยงานของทางราชการเข้ามาส่งเสริมอาชีพ มีส่วนช่วยนำเอกชนเข้ามาสนับสนุนส่งเสริมประสบการณ์อาชีพอื่น ๆ ด้านวิชาการ เงินทุน การตลาดและรายได้ให้แก่ชุมชนและส่งเสริมการประกอบอาชีพอิสระของโรงเรียน นอกจากนี้ฐานะทางเศรษฐกิจของครอบครัวที่ค่อนข้างยากจนยังมีส่วนทำให้นักเรียนมีความรับผิดชอบให้ได้เรียนและได้ช่วยแบ่งเบาภาระผู้ปกครองในการประกอบอาชีพควบคู่กันไป ส่งผลให้นักเรียนและผู้ปกครองมีทัศนคติที่ดีต่ออาชีพอิสระและมองเห็นช่องทางสนับสนุนโครงการอาชีพอิสระ