เครื่องดื่มสมุนไพรจากตะไคร้ Cymbopoqon citratus (DC.) Stapf.

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิภาพ ของสาร citral น้ำตะไคร้คั้น และสารสกัดจากตะไคร้ในการยับยั้งการเจริญของจุลินทรีย์ สูตรและกรรมวิธีการผลิตเครื่องดื่มสมุนไพรจากตะไคร้ และอายุการเก็บของผลิตภัณฑ์ ผลการทดลองพบว่าสาร citral สามารถยับยั้งการเจริญของ Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis และ Escherichia coli ได้ดีตามลำดับ และเมื่อศึกษาประสิทธิภาพของน้ำตะไคร้คั้น และสารสกัดจากตะไคร้โดย n-pentane ในการยับยั้งการเจริญของจุลินทรีย์ พบว่าสามารถยับยั้งการเจริญของแบคทีเรียแกรมบวก ได้แก่ Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis และ Micrococcus luteus และแบคทีเรียแกรมลบ ได้แก่ Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa และ Klebsiella pneumonia ในการศึกษาสูตรและกรรมวิธีการผลิตเครื่องดื่มสมุนไพรจากตะไคร้ที่เหมาะสม พบว่าอัตราส่วนที่เหมาะสมของตะไคร้คือใช้ลำต้น 80 กรัม และใบ 20 กรัม ต่อน้ำ 1 ลิตร ภาวะที่เหมาะสมในการสกัดน้ำตะไคร้คือ 95 องศาเซลเซียส ต้มเป็นเวลา 5 นาที นำมาปรับรสชาติด้วยน้ำตาลซูโครสซึ่งปริมาณน้ำตาลซูโครสที่เหมาะสมคือร้อยละ 12 w/v ในการศึกษาชนิดของสารที่เหมาะสมในการปรับ pH ของผลิตภัณฑ์ให้มี pH ต่ำกว่า 4.6 พบว่า phosphoric acid เหมาะสมที่สุด แต่อย่างไรก็ตามผู้บริโภคยอมรับผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีการปรับ pH (pH 6.4) มากกว่า นอกจากนี้การให้ความร้อนสูงในการฆ่าเชื้อในผลิตภัณฑ์ จะทำให้สีของผลิตภัณฑ์เปลี่ยนแปลงไม่เป็นที่ยอมรับของผู้บริโภค จึงศึกษาภาวะที่เหมาะสมในการพาสเจอร์ไรซ์ผลิตภัณฑ์ พบว่าภาวะที่เหมาะสมในการพาสเจอร์ไรซ์คือ 70 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 5 นาที โดยพิจารณาจากผลการทดสอบทางประสาทสัมผัส ปริมาณจุลินทรีย์ และปริมาณ citrial ที่เหลืออยู่ จากการศึกษาอายุการเก็บของผลิตภัณฑ์ที่เก็บที่ 4-10 องศาเซลเซียส พบว่ามีอายุการเก็บ 21 วัน โดยยังมีคุณภาพทางเคมี จุลินทรีย์ และทางประสาทสัมผัสอยู่ในเกณฑ์ยอมรับได้