Taxonomy and secondary metabolites of selected actinomycete strains and monascus kaoliang KB 20 M 10.2

Abstract

ในการศึกษาเพื่อคัดเลือกเชื้อแอคติโนมัยซีทส์ที่สามารถผลิตสารทุติยภูมิและการศึกษาอนุกรมวิธานของเชื้อ พบว่า เชื้อ 12 ไอโซเลตมีฤทธิ์ต้านจุลชีพ และสามารถพิสูจน์เอกลักษณ์ของเชื้อ PNK1-3, PNK1-5, TT2-9 และ KN-6 เป็นแบคทีเรียในสกุล สเตรปโตมัยซิส FLM-2 เป็น คีตาสโตสปอรา MA-1, MA-2, JSM1-1, JSM1-3, MC5-1, MC7-1 และ R1-1 เป็นไมโครโมโนสปอราโดยใช้ผลการศึกษาลักษณะทางฟิโนไทป์และลักษณะทางอนุกรมวิธานเคมีรวมทั้งการวิเคราะห์ลำดับเบสในช่วง 16S rDNA พบว่าเชื้อเหล่านี้มี phospholipids ชนิด phosphatidylethanolamine เป็นองค์ประกอบหลัก รวมทั้งมีกรดไขมันส่วนใหญ่แบบ iso-C16:0, iso-C15:0 , iso-C17:0 , anteiso-C16:0, anteiso-C15:0 , และ anteiso-C17:0 , และมี menaquinones ชนิด MK-9(H4), MK-9(H6) หรือ MK-10(H4) นอกจากนี้พบว่ามีปริมาณ G+G ของสาย DNA อยู่ในช่วง 71-73 mol% สเตรปโตมัยซิส คีตาสโตสปอรา และ ไมโครโมโนสปอรา มีกรด LL, LL และ meso-diaminopimelic และ meso-diaminopimelic ในผนังเซลล์ตามลำดับ ไมโครโมโนปอรามีน้ำตาล xylose และ arabinose เป็นส่วนประกอบของผนังเซลล์ จากผลความคล้ายคลึงของลำดับเบสในช่วง 16S rDNA (99.9%) สามารถพิสูจน์ว่า PNK1-3 เป็น S. hygroscopicus ขณะที่ FLM-2 มีความคล้ายคลึงของลำดับเบสในช่วง 16S rDNA (97.5-99.3%) รวมทั้งมีลักษระทางฟีโนไทป์แตกต่างไปจาเชื้อไมโครโมโนสปอราที่เคยมีรายงานไว้ จึงสามารถจัดเป็นเชื้อชนิดใหม่ และได้เสนอชื่อสำหรับเชื้อกลุ่มที่ 1 (2 สายพันธุ์) เป็น Micromonospora krabiensis กลุ่มที่ 2 (2 สายพันธุ์) เป็น Micromonospora marinus และกลุ่มที่ 3 (3 สายพันธุ์) เป็น Micromonospora chaiyaphumensis ตามลำดับ จากการศึกษาสารทุติยภูมิของเชื้อที่คัดเลือกสายพันธุ์ PNK1-3 พบว่าสามารถแยกสิ่งสกัดด้วยเอธิลอะซิเตทจากน้ำหมักเชื้อซึ่งแสดงฤทธิ์ต้านเชื้อจุลินทรีย์อย่างมีนัยสำคัญ ได้สารในกลุ่ม ansamycin 1 ชนิด คือ geldanamycin แสดงฤทธิ์ทางชีวภาพได้แก่ ฤทธิ์ต้านเชื้อรา (Candida albicans ATCC 10231) เชื้อมาลาเรีย (Plasmodium falciparum) เชื้อวัณโรค (Mycobacterium tuberculosis) ฤทธิ์ความเป็นพิษต่อ human epidermoid และ breast cancer cell lines จากการศึกษาสารทุติยภูมิของเชื้อกลายพันธุ์ Monascus kaoliang KB20M10.2 ที่เจริญบนข้าว พบว่าสามารถแยกสิ่งสกัดด้วยไดคลอโรมีเธนได้สารสีใหม่กลุ่ม azaphilones 2 ชนิด คือ monascusone A (6,7-dihydroxy-3(2-hydroxypropyl)-7-methyl-1,5,6,7-tetrahydroisochromen-8-one) และ monascusone B และสาร azaphilones ที่เคยมีรายงาน 2 ชนิด monascin A และ FK17-P2b2 การพิสูจน์โครงสร้างทางเคมีของสารเหล่านี้ใช้วิธีการวิเคราะห์ข้อมูล UV, IR, MS และ NMR spectroscopy สาร monascusone A นี้ ไม่แสดงฤทธิ์ต้านเชื้อจุลินทรีย์ทดสอบ