ความขัดแย้งระหว่างข้าราชการการเมืองกับข้าราชการประจำ เกี่ยวกับอำนาจในการบรรจุแต่งตั้ง

Abstract

การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาความขัดแย้งระหว่างข้าราชการเมืองกับข้าราชการประจำ โดยเฉพาะกรณีอำนาจบรรจุและแต่งตั้งข้าราชการพลเรือนสามัญระดับสูง (ระดับ 9 ขึ้นไป) โดยข้าราชการการเมืองพยายามที่จะแทรกแซงอำนาจการบรรจุแต่งตั้ง ซึ่งเป็นกระบวนการบริหารงานบุคคลในระบบราชการพลเรือน สำหรับวิธีการศึกษา ได้ทำการศึกษาจากเอกสารและวารสารวิชาการ รวมทั้งบทสัมภาษณ์ผู้ที่เกี่ยวข้องในเรื่องดังกล่าว ผลการศึกษาพบว่า ความขัดแย้งระหว่างข้าราชการการเมืองกับข้าราชการประจำเกี่ยวกับอำนาจการบรรจุและแต่งตั้งข้าราชการระดับสูง (ระดับ 9 ขึ้นไป) เกิดขึ้นเมื่อข้าราชการการเมืองพยายามแทรกแซงอำนาจการบริหารงานบุคคล โดยเห็นได้จากความพยายามในการแก้ไขกฎหมายหรือระเบียบที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งความพยายามในการแก้ไขกฎหมายเกี่ยวกับอำนาจการสั่งบรรจุและแต่งตั้งข้าราชการประจำระดับสูงของข้าราชการการเมืองถึง 4 ครั้ง ในช่วงระยะเวลา 17 ปี ( พ.ศ. 2518 – พ.ศ. 2535) ถึงแม้ว่าจะได้มีการพิจารณากันอย่างรอบคอบในการจัดโครงสร้างองค์กรและการบริหารราชการแผ่นดิน และกำหนดขอบเขตอำนาจหน้าที่ของข้าราชการแต่ละฝ่ายไว้อย่างชัดเจนแล้วก็ตาม แต่พฤติกรรมที่เกิดขึ้นมิได้เป็นเช่นนั้น ซึ่งสาเหตุสำคัญเกิดขึ้นเนื่องจาก 3 ปัจจัย คือ ภูมิหลังของข้าราชการทั้งสองประเภทแตกต่างกัน การรับรู้เป้าหมายและวิธีการบริหารราชการแตกต่างกัน และการขาดการยอมรับและความไว้วางใจซึ่งกันและกัน อันนำไปสู่ความขัดแย้งระหว่างบุคคลและการแทรกแซงระหว่างกัน โดยเฉพาะการแทรกแซงอำนาจการบริหารงานบุคคลในเรื่องอำนาจการสั่งบรรจุและแต่งตั้งดังกล่าว ซึ่งท้ายที่สุดทำให้เกิดผลกระทบต่อราชการ นโยบายการบริหารประเทศ ประสิทธิภาพหรือประสิทธิผลในการดำเนินงานของฝ่ายบริหาร รวมทั้งความรู้สึกนึกคิด ความเห็นและภาพพจน์ของฝ่ายบริหาร ในสายตาของประชาชน