การสร้างอัตลักษณ์และช่วงชิงพื้นที่ทางสังคมของกลุ่มชายรักชายผ่านการบริโภคเพลง

Abstract

งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาการสร้างอัตลักษณ์และการช่วงชิงพื้นที่ทางสังคมของกลุ่มชายรักชายผ่านการฟังเพลง โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพผ่านการศึกษาแบบมีส่วนร่วมเข้าไปสังเกตการณ์ในสถานบันเทิงเฉพาะกลุ่มชายรักชายจำนวน 2 แห่งในย่านสีลมและงานสังสรรค์ที่เปลี่ยนสถานที่จัดไปเรื่อยๆ ซึ่งเป็นศูนย์รวมของกลุ่มชายรักชายที่จะมาสังสรรค์ในเวลากลางคืนเพื่อฟังเพลง และพบปะพูดคุยกัน พร้อมสัมภาษณ์กลุ่มชายรักชายซึ่งเป็นลูกค้าที่เข้าไปใช้บริการและพบเจอกันที่สถานบันเทิง 2 แห่งดังกล่าว จำนวน 40 คน โดยใช้แนวคิดเควียร์, ทฤษฎีอัตลักษณ์ วาทกรรม และพื้นที่ทางสังคม มาใช้ในการวิเคราะห์ ผลวิจัยพบว่า การบริโภคเพลงของกลุ่มตัวอย่างเกย์จะชื่นชอบศิลปินหญิง ทำนอง และเนื้อร้อง มาเป็นลำดับ โดยกลุ่มตัวอย่างเลียนแบบบุคลิกของศิลปินที่ชื่นชอบซึ่งส่วนใหญ่เป็นศิลปินหญิงที่เป็น Diva คือ มีจริตเกินผู้หญิง มีชื่อเสียงและความมั่นใจมากเพื่อแสดงอัตลักษณ์ของเกย์ผ่านคุณสมบัติดังกล่าว สำหรับทำนองเพลงที่สนุกสนานจะเอื้อให้เกย์แสดงอัตลักษณ์เมื่อฟังเพลงในพื้นที่ส่วนตัวมากกว่าพื้นที่สาธารณะ และเลียนแบบอัตลักษณ์รวมถึงท่าทางของศิลปินหญิงที่นำเสนอออกมา ส่วนกรณีการช่วงชิงพื้นที่ทางสังคม ผู้วิจัยพบว่าเกย์ส่วนใหญ่ยังไม่สามารถแสดงอัตลักษณ์ของเกย์ในพื้นที่สาธารณะเนื่องจากอัตลักษณ์ดังกล่าวไม่เป็นที่ยอมรับของสังคม ยกเว้นกลุ่มตัวอย่างบางส่วนที่สามารถแสดงอัตลักษณ์ของเกย์ได้ในพื้นที่สาธารณะ โดยใช้เพลงเป็นปัจจัยที่กระตุ้นให้แสดงคุณลักษณะความเป็นหญิงออกมาในพื้นที่สาธารณะ เสมือนหนึ่งการช่วงชิงพื้นที่ทางสังคมดังกล่าวมาเป็นของตัวเอง