การศึกษาการปรับปรุงคุณภาพของผลไม้เพื่อการส่งออก : รายงานการวิจัย

Abstract

ผลไม้ไทยมีศักยภาพที่จะเป็นสินค้าออกที่ทำเงินให้กับประเทศได้เป็นอย่างมาก เนื่องจากเป็นผลไม้เมืองร้อนที่มีรสชาติดี มีหลายชนิดหมุนเวียนตลอดปี และไม่มีคู่แข่งในตลาดโลก แต่ตลาดสินค้าออกสำหรับผลไม้จากประเทศไทยยังประสบปัญหาอยู่หลายด้าน โดยเฉพาะการเสื่อมเสียด้านคุณภาพ จึงควรมีการศึกษาเพื่อพิจารณาหาแนวทางที่เหมาะสมในการที่จะทำเอาเทคโนโลยีต่างๆ มาใช้ เพื่อให้สามารถควบคุมผลไม้ที่ส่งออกให้มีคุณภาพดีเป็นที่ยอมรับของลูกค้า โครงการวิจัยนี้ได้ศึกษารวบรวมข้อมูลต่างๆ ที่เป็นปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพของผลไม้โดยตรง ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับผลิตผลแต่ละชนิด และปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการตลาด รวมทั้งการศึกษาทดลองในห้องปฏิบัติการ ได้แก่ ศึกษาหาอัตราการหายใจ ศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาและองค์ประกอบทางเคมี ศึกษาการเสื่อมเสียเนื่องจากความเย็นของผลไม้บางชนิด เป็นต้น ข้อมูลที่รวบรวมได้ชี้ให้เห็นว่าการเพาะปลูกผลไม้มีแหล่งกระจายไปทั่วทุกภาคของประเทศ ขึ้นอยู่กับสภาพภูมิอากาศ ฤดูกาลผลิตของผลไม้แต่ละชนิดโดยเฉลี่ยจะนานประมาณ 1-2 เดือน โดยมีช่วงเวลาการผลิตแตกต่างกัน หมุนเวียนไปตลอดทั้งปี ผลไม้ที่มีมูลค่าการส่งออกมากที่สุด ได้แก่ ลำไย ทุเรียน กล้วย มะละกอ องุ่น และมะม่วง ประเทศผู้รับซื้อที่สำคัญเรียงตามลำดับ คือ ฮ่องกง สิงคโปร์ และมาเลเซีย โดยมูลค่าของการส่งออกในแต่ละปีมีแนวโน้มสูงขึ้น ผลการศึกษาทดลองในห้องปฏิบัติการแสดงให้เห็นว่า การใช้อุณหภูมิต่ำเก็บรักษาผลไม้อาจเป็นทางหนึ่งที่ช่วยรักษาคุณภาพได้ดีและง่าย แต่จะต้องใช้อุณหภูมิที่ไม่ต่ำจนทำให้เกิดการเสื่อมเสีย ซึ่งมีลักษณะอาการและอุณหภูมิที่ทำให้เกิดในผลไม้แต่ละชนิดแตกต่างกันไป และอาจใช้เทคนิคในการเก็บรักษาอื่นๆ ร่วมด้วย อย่างไรก็ตามการปรับปรุงคุณภาพของผลไม้ที่จะให้ผลดีที่สุดคือ ต้องมีการควบคุมคุณภาพให้ครบทุกขั้นตอนตั้งแต่ผู้เพาะปลูกจนถึงมือผู้บริโภค