การลอกข่าวและแชร์ข่าว กับความขัดแย้งเชิงจริยธรรมในหนังสือพิมพ์ไทย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาว่านักข่าวหนังสือพิมพ์มีความเข้าใจและมีการปฏิบัติในลักษณะการลอกข่าวและแชร์ข่าวอย่างไร รูปแบบของการลอกข่าวและแชร์ข่าวที่ปรากฏในกระบวนการทำข่าวในหนังสือพิมพ์ ทั้งฉบับเล่มและหนังสือพิมพ์ออนไลน์ว่ามีความแตกต่างกันหรือไม่ ปัจจัยที่ส่งผลต่อการลอกข่าวและแชร์ข่าว ในหนังสือพิมพ์ไทย รวมถึงความขัดแย้งเชิงจริยธรรม จากผลการวิจัยพบว่านักข่าวส่วนมากมีความเข้าใจเกี่ยวกับการลอกข่าว ว่าคือการนำข่าวของผู้อื่นมาเป็นของตนทั้งหมดโดยไม่มีการเปลี่ยนแปลง แก้ไข หรือต่อยอดหาประเด็นเพิ่มเติม และไม่มีการอ้างอิงที่มา ส่วนความเข้าใจเกี่ยวกับการแชร์ข่าวมองว่า เป็นการแลกเปลี่ยนข่าว แบ่งปันข่าว การร่วมมือกันทำงาน การช่วยเหลือกันของนักข่าวในสนามข่าว นักข่าวมีการปฏิบัติติในการแชร์ข่าวในสนามข่าวทั้งในสังกัดเดียวกันและข้ามสังกัด คือการแบ่งงานกันทำ แล้วพิมพ์ต้นฉบับข่าวชิ้นเดียวกันใช้ส่งเข้าสำนักข่าว มีทั้งการแชร์กันเป็นกลุ่มละแชร์ส่วนบุคคลโดยการส่งอีเมลถึงกัน แชร์เข้าส่วนกลางของสำนักข่าวตนรวมทั้งการแลกเปลี่ยนประเด็นข่าวกันในกลุ่มเพื่อน ส่วนการลอกข่าวนักข่าวมีลักษณะการลอกทั้งหมด ลอกบางส่วน หรือลอกแล้วแก้ไข โดยคัดลอกมาจากหลายแหล่ง เช่น จากข่าวประชาสัมพันธ์ จากต้นฉบับข่าวที่ได้มาจากเพื่อนนักข่าวหรือคัดลอกจากหน้าเว็บไซต์ โดยมีทั้งอ้างอิงและไม่อ้างอิงแหล่งที่มาและมีลักษณะไม่แตกต่างกันระหว่างหนังสือพิมพ์ฉบับเล่มและหนังสือพิมพ์ออนไลน์ คือนักข่าวคนหนึ่งสามารถนำข่าวเดิมมาทำซ้ำออกมาได้หลายรูปแบบเพื่อรองรับการนำเสนอในสื่อหลากหลายประเภท ส่วนปัจจัยที่ทำให้เกิดการลอกข่าวนั้นเกิดจากนักข่าวไม่เพียงพอต่อการทำข่าวที่เกิดขึ้นในรอบวัน ความกดดันเรื่องเวลา สายสัมพันธ์ของนักข่าวในสนามข่าว การกลัวตกข่าว และการทำข่าวที่ต้องรองรับสื่อหลากหลายประเภท และจากปัจจัยส่วนบุคคล เช่น การขาดความกระตือรือร้น ความมักง่ายของนักข่าว ส่วนปัจจัยที่ทำให้เกิดการแชร์ข่าวคือจำนวนนักข่าวไม่เพียงพอต่อการทำข่าวที่เกิดขึ้นในรอบวัน เวลาที่จำกัด นักข่าวส่วนใหญ่มองว่าการแชร์ข่าวไม่ขัดแย้งกับจริยธรรมการทำข่าวเพราะมองว่าเป็นน้ำใจและการช่วยเหลือกัน ส่วนการลอกข่าวที่มีการนำมาแก้ไขเรียบเรียง หาประเด็นเพิ่มเติมนั้นถือเป็นเรื่องที่สามารถยอมรับได้ นักข่าวมองว่าการลอกข่าวทั้งหมดโดยไม่อ้างอิงนั้นขัดแย้งในเชิงจริยธรรมวิชาชีพในการทำข่าว และการลอกข่าวเดี่ยวถือเป็นเรื่องที่ไม่สามารถยอมรับได้