Please use this identifier to cite or link to this item: https://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/67524
Title: Taxonomy and systematics of operculate land snails genus Cyclophorus Montfort, 1810 in Thailand
Other Titles: อนุกรมวิธานและซิสเต็มมาติกส์ของหอยสกุล Cyclophorus Montfort, 1810 ในประเทศไทย
Authors: Bangon Kongim
Advisors: Somsak Panha
Other author: Chulalongkorn University. Faculty of Science
Advisor's Email: Somsak.Pan@Chula.ac.th
Subjects: Animals -- Classification
Mollusks
Mollusks -- Anatomy
Mollusks -- Thailand
สัตว์ -- การจำแนก
หอย
หอย -- กายวิภาค
หอย -- ไทย
Issue Date: 2005
Publisher: Chulalongkorn University
Abstract: The Cyclophoridae are dioecious terrestrial prosobranch land snails with a long fossil record extending to the European Mesozoic. However, modern cyclophorids as exemplified by the most species rich genus, Cyclophorus, range from South Asia to the Western Pacific region. Up to now no modern revisions of Cyclophorus have been carried out and existing knowledge is restricted to nineteenth century publications that were based solely on shells. In my thesis presented here, I examine the taxonomy and systematics of Cyclophorus based on field surveys conducted throughout Thailand. In addition to shell morphology, genital and radula morphology were examined and cytological investigations were carried out to critically review species concepts. Morphological characters were used to construct a dichotomous key and a phylogenetic tree. Eventually thirteen species were identified as follows C. aurantiacus, C. cantori, C. courbeti, C. diplochilus, C. fulguratus, C. malayanus, C. orthostylus, C. saturnus, C. semisulcatus, C. speciosus, C. subfloridus, C. volvulus and Cyclophorus sp. Shell shape, size, coloration, and especially aperture characters are very significant for species identification. Moreover, male seminal vesicle, female seminal receptacle and bursa copulatrix showed species discrimination. Most have the very constant radula formula of 2+1+1+1+2 with shape similarity but rather perform little variation of central tooth in C. orthostylus and C. malayanus. Shell morphometric analysis of five characters, SH/SW, SP/SW, AH/SW, AW/SW and MI/SW using ANOVA Duncan's Multiple Range Test showed clearly significant difference (p≤0.05) among 15 species. The morphological phylogeny is quite congruent with karyotypic analysis for species identification. Karyotypes of ten species of Cyclophorus have been examined from Thailand. Haploid and diploid chromosome numbers were invariant (n = 14, 2n = 28, FN = 56), but the karyotypes varied along a continuum with 14 metacentric chromosomes in C. volvulus while the remaining species contain unique representatives of every summed combination of metacentric and submetacentric types from 13m + 1sm to 6m + 8sm. The two larger species C. aurantiacus and C. malayanus exhibit the same karyotypes of 7m + 7sm. Karyotypes among populations of C. fulguratus showed variation between the central (12m + 2sm) and northeastern regions (13m + Ism) of Thailand. Among the species with unique karyotypes, northern species possess a higher metacentric number relative to southern species. The ZZ-ZW sex determining chromosomes were firstly reported in C. fulguratus from Phuwiang, C. malayanus from Sramorakot and C. volvulus from Wang Kanlueang. Taxonomic and evolutionary implications of the present findings are also discussed.
Other Abstract: หอยหอมหรือหอยภูเขาสกุล Cyclophorus เป็นสัตว์โบราณวงศ์ Cyclophoridae พบหลักฐานที่ยุโรปว่ามีอายุราว ยุคมีโซโซอิค มีฝาปิดเปลือกและเพศแยก พบการแพร่กระจายในเอเชียใต้ไปจนถึงฝั่งตะวันตกของมหาสมุทรแปซิฟิก ปัจจุบันถือว่าข้อมูลทางอนุกรมวิธานของหอยหอมมีการปรับปรุงน้อยมาก มีผลงานวิจัยที่พิมพ์ขึ้นมานานแล้วจำนวนหนึ่งแต่ข้อมูลยังสับสน การศึกษาอนุกรมวิธาน และความสัมพันธ์ทางสายวิวัฒนาการของหอยหอม Cyclophorus ในหลายบริเวณของไทย ได้ทำการศึกษาตัวอย่างต้นแบบ วิเคราะห์ความผันแปรทางสัณฐานวิทยาโดยศึกษาเปรียบเทียบลักษณะของเปลือกแรคลาหรือฟัน กายวิภาคศาสตร์ระบบสืบพันธุ์ และคาริโอไทป์ ข้อมูลที่ได้นำมาสร้างรูปวิธานและสายวิวัฒนาการแบบต้นไม้ ทำให้สามารถจำแนกหอยได้เป็น 13 สปีชีส์ ดังนี้ C. aurantiacus, C. cantori, C. courbeti, C. diplochilus, C. fulguratus, C. malayanus, C. orthostylus, C. saturnus, C. semisulcatus, C. speciosus, C. subgloridus, C. volvulus และ Cyclophorus sp. ลักษณะเปลือกที่สามารถนำมาใช้ในการจำแนกระดับชนิดได้แก่ รูปร่าง ขนาด สี และลวดลายบนเปลือก โดยเฉพาะรูปร่างและสีของปากเปลือกเป็นลักษณะสำคัญในการระบุชนิด นอกจากนี้รูปร่างของเซมินอลเวสเคิลในระบบสืบพันธุ์เพศผู้ เซมินอลรีเซ็บเทเคิล และ เบอร์ซาร์โคพูลทริคในเพศเมีย มีลักษณะแตกต่างกันในหอยแต่ละชนิด แรดูลามีจำนวนเจ็ดแถวมีสูตรคงที่เป็น 2+1+1+1+2 รูปร่างส่วนใหญ่คล้ายกัน มีความผันแปรเล็กน้อยใน C. orthostylus และ C. malayanus โดยมีขนาดซี่ฟันกลางใหญ่กว่าหอยชนิดอื่น การวิเคราะห์มอร์โฟเมตริกของเปลือก 5 ค่า ได้แก่ SH/SW, SP/SW, AH/SW, AW/SW และ MI/SW ด้วยสถิติ ANOVA Duncan's Multiple Range Test พบว่า มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ(p≤0.05) ของลักษณะสัณฐานวิทยาของหอยทั้ง 15 ชนิด ไฟโลจีนีของลักษณะสัณฐานวิทยามีความสัมพันธ์กับการศึกษาคาริโอไทป์ในเรื่องของการจำแนกสปีชีส์ ผลการศึกษาคาริโอไทป์ของหอยหอมจำนวน 10 สปีชีส์ พบว่ามีจำนวนโครโมโซมเท่ากัน (n = 14, 2n = 28, N.F. = 56) แต่มีรูปแบบคาริโอไทป์แตกต่างกัน โดยคาริโอไทป์ของ C .volvulus ประกอบด้วยโครโมโซมชนิดเมตาเซนทริค (m) เท่านั้น มีสูตรคาริโอไทป์เป็น 14m ส่วนหอยหอมสปีชีส์อื่นมีคาริโอไทป์ที่ประกอบด้วยโครโมโซมสอง ชนิด คือ เมตาเซนทริค และ ซับเมตาเซนทริค (sm) จำนวนแตกต่างกันในแต่ละสปีชีส์ หอยหอมขนาดใหญ่ C. aurantiacus และ C. malayanus มีสูตรคาริโอไทป์เหมือนกัน คือ 7m + 7sm ความผันแปรของคาริโอไทป์พบใน C. fulguratusโดยหอยหอมจากภาคกลางแสดง 12rm + 2sm ส่วนหอยหอมจากภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย แสดง 13m + Ism และหอยหอมจากภาคเหนือมีเมตาเซนทริคจำนวนมากกว่าสปีชีส์ที่พบทางภาคใต้ นอกจากนี้ได้ รายงานระบบโครโมโซมเพศเป็นครั้งแรกของหอยหอม C. fulguratus จากภูเวียง จ. ขอนแก่น C. malayanus จากสระ มรกต จ. กระบี่ และ C. volvulus จากน้ำตกวังก้านเหลือง จ. ลพบุรี เป็น ZZ-ZW และอภิปรายเกี่ยวกับอนุกรมวิธานและวิวัฒนาการของหอยสกุลนี้ด้วย
Description: Thesis (Ph.D.)--Chulalongkorn University, 2005
Degree Name: Doctor of Philosophy
Degree Level: Doctoral Degree
Degree Discipline: Biological Sciences
URI: http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/67524
ISBN: 9741423772
Type: Thesis
Appears in Collections:Sci - Theses

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
Bangon_ko_front_p.pdfหน้าปก และบทคัดย่อ1.09 MBAdobe PDFView/Open
Bangon_ko_ch1_p.pdfบทที่ 1899.44 kBAdobe PDFView/Open
Bangon_ko_ch2_p.pdfบทที่ 2648.61 kBAdobe PDFView/Open
Bangon_ko_ch3_p.pdfบทที่ 3856.54 kBAdobe PDFView/Open
Bangon_ko_ch4_p.pdfบทที่ 43.43 MBAdobe PDFView/Open
Bangon_ko_ch5_p.pdfบทที่ 5783.96 kBAdobe PDFView/Open
Bangon_ko_ch6_p.pdfบทที่ 61.15 MBAdobe PDFView/Open
Bangon_ko_ch7_p.pdfบทที่ 7660.86 kBAdobe PDFView/Open
Bangon_ko_back_p.pdfบรรณานุกรม และภาคผนวก2.34 MBAdobe PDFView/Open


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.