บทบาทของตัวบ่งชี้ทางระบบภูมิคุ้มกันที่เกี่ยวข้องกับการรักษาด้วยยาต้านไวรัสและการเกิดมะเร็งตับในผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีแบบเรื้อรัง : รายงานการวิจัย

Abstract

B-cell activating factor (BAFF) เป็น cytokine ที่สำคัญในการกระตุ้นเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิด B cell ที่เกี่ยวข้องกับการเกิดไวรัสตับอักเสบบี แต่อย่างไรก็ตามบทบาทของ BAFF ในผู้ป่วยมะเร็งตับที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบียังไม่ทราบแน่ชัด การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์ในการตรวจวัดระดับ BAFF ในพลาสมาและหาความสัมพันธ์กับความหลากหลายทางพันธุกรรมบนยีน BAFF rs9514828 และ rs12583006 และการทำนายและพยากรณ์ความรุนแรงของโรค โดยตรวจวัดระดับของ BAFF ในพลาสมาของผู้ที่มีสุขภาพดีกลุ่มควบคุม 100 คน กลุ่มผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี 290 คน และกลุ่มผู้ป่วยมะเร็งตับจากการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี 200 คน ผลการศึกษาพบว่าระดับของ BAFF ในพลาสมาในกลุ่มผู้ป่วยมะเร็งตับสูงกว่ากลุ่มผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี และกลุ่มควบคุม (P<0.001). ระดับของ BAFF ในพลาสมายังมีความสัมพันธ์กับระดับ alpha-fetoprotein (AFP), ระยะของโรค (Child-Pugh classification), ขนาดของก้อนมะเร็ง (tumor size) และระยะของโรค (BCLC stage). เมื่อวิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยงทั้งหมดด้วย Multivariate analyses พบว่าระดับของ BAFF (≥1,100 pg/ml) สามารถใช้ทำนายระยะเวลาการอยู่รอดของผู้ป่วยมะเร็งตับได้ (OR=2.28, 95%CI: 1.07–4.87; P=0.034). นอกจากนี้ยังพบว่าความหลากหลายทางพันธุกรรมบนยีน BAFF ตำแหน่ง rs9514828 พบความถี่ของจีโนไทป์ CT+TT ในกลุ่มผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีสูงกว่ากลุ่มควบคุม (58.0% vs. 46.0%, P=0.029). ดังนั้นผลการศึกษานี้จึงสรุปว่า ระดับ BAFF ในพลาสมาสูงมีความสัมพันธ์กับความรุนแรงและระยะเวลาการอยู่รอดของผู้ป่วยมะเร็งตับ เพราะฉะนั้นการทำงานของ B-cell อาจจะมีบทบาทสำคัญในการกระตุ้นการดำเนินโรคและพัฒนาเป็นมะเร็งตับ