ความชุกของโรคบิดมูกเลือดในฟาร์มสุกรในเขตภาคกลางของประเทศไทย

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจหาความชุกของเชื้อ Brachyspira spp. จากสุกรที่แสดงอาการท้องเสียปนเลือด หรือสุกรจากฟาร์มที่เคยมีประวัติของการถ่ายอุจจาระปนเลือด ตัวอย่างที่ทำการศึกษาได้จากการเก็บ อุจจาระ หรือจากเยื่อบุผนังลำไส้สุกร ตัวอย่างทั้งหมดที่เก็บได้ มีจำนวน 126 ตัวอย่าง ได้จากสุกรที่มีอาการถ่ายเหลวปนเมือกและ/หรือปนเลือดจำนวน 74 ตัวอย่างกับสุกรที่ถ่ายปกติจำนวน 52 ตัวอย่าง ทำการดูลักษณะเบื้องต้นของเชื้อ Brachyspira spp. โดยการทำ fresh smear และย้อมสีแกรม หลังจากนั้นทำการแยกเชื้อโดยวิธีเพาะเชื้อบนอาหารเลี้ยงเชื้อจำเพาะ ภายใต้สภาพไร้ออกซิเจน และยืนยันผลจาก ลักษณะรูปร่างของโคโลนีภายใต้กล้องจุลทรรศน์ คุณสมบัติการย่อยเม็ดเลือดแดง และผลทดสอบทางชีวเคมี การทดลองพบว่าสามารถแยกเชื้อ Brachyspira spp. ได้จำนวน 15 ตัวอย่าง จากสุกรที่มีปัญหาท้องเสีย จำนวน 74 ตัว ตัวอย่างที่ได้จากสุกรที่ถ่ายปกติ 52 ตัวอย่าง ผลการตรวจไม่พบเชื้อBrachyspira spp. แม้จะมีเคยมีประวัติการเกิดโรคนี้ในฟาร์ม ความชุกของการพบเชื้อคิดเป็นร้อยละ 20.3 (15/74) ของประชากรสุกรที่มีอาการถ่ายเหลว มีฟาร์มที่พบเชื้อBrachyspira hyodysenteriae จำนวน 9 ฟาร์มจาก 19 ฟาร์มคิดเป็นร้อยละ 47.3 สุกรที่ตรวจพบเชื้อส่วนใหญ่เป็นสุกรขุนอายุ 20-24 สัปดาห์ และ หนึ่งตัวอย่างแยกได้จากแม่สุกร จากการศึกษาคุณสมบัติของเชื้อพบว่าเชื้อสไปโรคีททั้งหมดติดสีแกรมลบ มีรูปร่างยาวและเป็นเกลียว เชื้อแสดงการแตกของเม็ดเลือดแดงชนิดเบต้าอย่างรุนแรงบนอาหารเลี้ยงเชื้อที่ผสมเลือดแกะ 10% ให้ผลลบต่อปฏิกิริยา hippurate hydrolysis เชื้อจำนวน 14 ตัวอย่างจาก 15 ตัวอย่างให้ผลบวกต่อปฏิกิริยา indole และ 1 ตัวอย่างจาก 15 ตัวอย่างให้ผลลบต่อปฏิกิริยา indole จากการเปรียบเทียบกับเชื้ออ้างอิงพบว่าเชื้อสไปโรคีททั้งหมดที่แยกได้เป็น Brachyspira hyodysenteria