การสร้างเครือข่ายคำไทยของมโนทัศน์พื้นฐานร่วมของเอนทิตีลำดับที่หนึ่งด้วยวิธีการแปลสองทางและการใช้พจนานุกรมที่สร้างด้วยวิธีการแตกต่างกัน

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ได้นำเสนอวิธีการสร้างเครือข่ายคำไทยของมโนทัศน์พื้นฐานร่วมของเอนทิตีลำดับที่หนึ่งด้วยมือ โดยใช้พจนานุกรมอังกฤษ-ไทย 5 ชุด ได้คำแปลภาษาไทยทั้งสิ้น 14,804 คำ แต่คำแปลที่ได้ต้องผ่านขั้นตอนการคัดเลือก 4 ขั้นตอน คือ (1) เก็บคำแปลที่เหมาะสมกับมโนทัศน์เอาไว้ (2) คัดคำแปลภาษาไทยที่ไม่ตรงกับมโนทัศน์ออก (3) ค้นคว้าคำจากแหล่งวิชาการอื่นหรือผูกคำ หรือวลีเพื่อแทนมโนทัศน์ที่ไม่มีคำในภาษาไทย และ (4) ตรวจสอบคำภาษาไทยกับผู้เชี่ยวชาญ จนได้เป็นเครือข่ายคำไทยของมโนทัศน์พื้นฐานร่วมของเอนทิตีลำดับที่หนึ่งที่เป็นตัวมาตรฐานเทียบ ซึ่งจากกลุ่มคำไวพจน์ของเอนทิตีลำดับที่หนึ่ง จำนวน 493 กลุ่ม ผู้วิจัยได้คำภาษาไทยที่เหมาะสมทั้งสิ้น 1,310 คำ จากนั้นจึงพัฒนาระบบอัตโนมัติที่ใช้ในการสร้างเครือข่ายคำไทยด้วยวิธีการแปลสองทาง โดยใช้ข้อมูลพจนานุกรมที่มีวิธีการสร้างแตกต่างกัน 2 ชุด คือ พจนานุกรมอิเล็กทรอนิกส์ อังกฤษ<->ไทย เล็กซิตรอน และพจนานุกรม อังกฤษ<->ไทย ของ วิทย์เที่ยงบูรณะธรรม ซึ่งเป็นพจนานุกรมที่สร้างด้วยวิธีที่ต่างกัน พจนานุกรมเล็กซิตรอนสร้างโดยอาศัยข้อมูลจริงที่รวบรวมมา ส่วนพจนานุกรมของวิทย์ เที่ยงบูรณะธรรม สร้างโดยผู้เชี่ยวชาญเป็นผู้ทำพจนานุกรมเอง ผลการทดลองพบว่า ระบบอัตโนมัติที่ใช้ในการสร้างเครือข่ายคำไทย ด้วยวิธีการแปลสองทาง ที่ใช้พจนานุกรมอิเล็กทรอนิกส์เล็กซิตรอน มีค่าเอฟ-เมเชอร์ในมิติกลุ่มคำไวพจน์เท่ากับ 50.36 และมิติคำศัพท์เท่ากับ 25.01 ส่วนระบบที่ใช้พจนานุกรม ของ วิทย์ เที่ยงบูรณะธรรม มีค่าเอฟเมเชอร์ในมิติกลุ่มคำไวพจน์เท่ากับ 64.51 และมิติคำศัพท์เท่ากับ 34.54 และเมื่อรวมพจนานุกรมสองเล่มเข้าด้วยกัน ค่าเอฟ-เมเชอร์ในมิติกลุ่มคำไวพจน์เพิ่มเป็น 67.16 และมิติคำศัพท์เพิ่มเป็น 36.27