อิทธิพลของการจัดระเบียบข้อความที่มีต่อการระลึกได้ในบุคคล ที่มีแบบการคิดต่างกัน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เกี่ยวกับแบบการคิดและการจัดระเบียบข้อความที่มีผลต่อความจำกลุ่มตัวอย่างในการศึกษาเป็นนิสิตระดับปริญญาตรี ของมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตบางแสน จังหวัดชลบุรี ที่เรียนวิชาจิตวิทยาในชีวิตประจำวันกับจิตวิทยาพัฒนาการจำนวน 172 คน ผู้เข้ารับการทดลอง 172 คน ถูกแบ่งเป็น 3 กลุ่ม แต่ละกลุ่มมีแบบการคิดทั้ง 3 ชนิด และได้อ่านข้อความสองเรื่องห่างกัน 2 สัปดาห์ เรื่องแรกเป็นข้อความเรื่องปลาสมมติ ซึ่งผู้วิจัยแปลและดัดแปลงมาจากข้อความของ ฟรีดแมน และไกรท์เซอร์ (Friedman and Greitzer, 1977) เรื่องที่สองเป็นเรื่องประเทศสมมติที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น ข้อความทั้งสองเรื่องมีการจัดระเบียบข้อความเหมือนกันคือ ข้อความที่จดระเบียบโดยลักษณะข้อความที่จัดระเบียบโดยชื่อ และข้อความที่จัดระเบียบโดยประโยคเชิงเดี่ยวแต่ละกลุ่มอ่านข้อความที่มีการจัดระเบียบอย่างใดอย่างหนึ่งเพียงอย่างเดียวผู้รับการทดลองมีเวลาในการอ่านข้อความ 3 นาที แล้วทำกิจกรรมแทรก 1 นาที จากนั้นให้ผู้รับการทดลองระลึกข้อความที่ได้อ่านตามตัวแนะโดยใช้เวลา 5 นาที นำผลความจำที่ได้จากการระลึกตามตัวแนะไปวิเคราะห์ด้วยวิธีวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบสองทาง ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มตัวอย่างที่มีแบบการคิดต่างกันเมื่อได้อ่านข้อความเรื่องปลาสมมติที่กำหนดให้แล้วไม่ทำให้คะแนนการระลึกตามตัวแนะแตกต่างกัน แต่การจัดระเบียบข้อความต่างชนิดกันทำให้คะแนนการระลึกตามตัวแนะของกลุ่มตัวอย่างแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยกลุ่มตัวอย่างที่ได้อ่านข้อความที่จัดระเบียบโดยลักษณะมีคะแนนการระลึกตามตัวแนะสูงกว่ากลุ่มตัวอย่างได้อ่านข้อความมี่จัดระเบียบโดยชื่อ และโดยประโยคเชิงเดี่ยว นอกจากนั้นยังพบว่าแบบการคิดกับการจัดระเบียบข้อความมีการกระทำร่วมกันต่อคะแนนการระลึกตามตัวแนะของข้อความเรื่องประเทศสมมติ และพบความสัมพันธ์ระหว่างคะแนนการระลึกตามตัวแนะ จากการอ่านข้อความเรื่องปลาสมมติกับประเทศสมมติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติอีกด้วย