การย้ายถิ่นเพื่อการศึกษาและผลสืบเนื่องจากการย้ายถิ่น ของนิสิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒในเขตกรุงเทพมหานคร

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาเกี่ยวกับการย้ายถิ่นเพื่อการศึกษาและผลสืบเนื่องจากการย้ายถิ่นของนิสิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒในเขตกรุงเทพมหานคร โดยมีสมมติฐานที่สำคัญ 5 ประการ คือ ประการแรก “นิสิตส่วนใหญ่ย้ายถิ่นมาจากภาคกลางมากกว่าภาคอื่น ๆ ของประเทศไทย” ประการที่สอง “คุณลักษณะของนิสิตผู้ย้ายถิ่นจะอยู่ระหว่างคุณลักษณะของนิสิตผู้ไม่ย้ายถิ่นและนิสิตผู้เดินทางประจำวัน” ประการที่สาม “บริการด้านการศึกษาเป็นปัจจัยสำคัญอันเป็นมูลเหตุของการย้ายถิ่น” ประการที่สี่ “นิสิตผู้ย้ายถิ่นจะประสบปัญหาต่าง ๆ มากกว่านิสิตผู้ไม่ย้ายถิ่น” และประการที่ห้า “นิสิตผู้ย้ายถิ่นส่วนใหญ่จะกลับไปประกอบอาชีพในภูมิลำเนาเดิมของตนเมื่อสำเร็จการศึกษาแล้ว” ข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้เป็นข้อมูลปฐมภูมิ ซึ่งได้จากการสำรวจนิสิตทั้งภาคปกติและภาคสมทบของมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ในเขตกรุงเทพมหานครทั้ง 4 วิทยาเขตคือ วิทาเขตประสานมิตร วิทยาเขตปทุมวัน วิทยาเขตบางเขน และวิทยาเขตพลศึกษา จำนวน 1,893 คน จำแนกเป็นนิสิตภาคปกติ 978 คน และนิสิตภาคสมทบ 925 คน ผลการศึกษาเกี่ยวกับการย้ายถิ่นครั้งนี้สอดคล้องกับสมมติฐานประการแรก กล่าวคือ ปริมาณการย้ายถิ่นของนิสิตมีความสัมพันธ์ในทางกลับกันกับระยะทาง นิสิตกว่าครึ่งหนึ่งย้ายถิ่นมาจากภาคกลาง อันดับรองลงมาเป็นนิสิตที่ย้ายถิ่นมาจากภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคใต้ และภาคเหนือ โดยลำดับ แบบแผนดังกล่าวนี้ยังคงปรากฏอยู่ภายหลังการควบคุมด้วยประเภทของนิสิตและเพศ จากการศึกษาเกี่ยวกับคุณลักษณะของนิสิตผู้ย้ายถิ่นเปรียบเทียบกับนิสิตผู้ไม่ย้ายถิ่นและนิสิตผู้เดินทางประจำวันดังกล่าวข้างต้น ปรากฏว่านิสิตผู้ย้ายถิ่นมีคุณลักษณะอยู่ระหว่างนิสิตผู้ไม่ย้ายถิ่นและนิสิตผู้เดินทางประจำวันทั้งนิสิตภาคปกติและนิสิตภาคสมทบทั้งชายและหญิง ซึ่งสอดคล้องกับสมมติฐานประการที่สอง กล่าวคือ “คุณลักษณะของนิสิตผู้ย้ายถิ่นอยู่ระหว่างคุณลักษณะของนิสิตผู้ไม่ย้ายถิ่น และนิสิตผู้เดินทางประจำวัน” ผลการศึกษาครั้งนี้แสดงว่า นิสิตส่วนใหญ่ย้ายถิ่นเข้าสู่กรุงเทพมหานคร เนื่องจากปัจจัยด้านการศึกษา ซึ่งยืนยันสมมติฐานที่ตั้งไว้ว่า “บริการด้านการศึกษาเป็นปัจจัยสำคัญอันเป็นมูลเหตุของการย้ายถิ่น” และพบแบบแผนเดียวกันนี้เมื่อควบคุมด้วยประเภทของนิสิตและเพศ การศึกษาเกี่ยวกับผลสืบเนื่องจากการย้ายถิ่นยืนยันสมมติฐานที่ตั้งไว้ว่านิสิตผู้ย้ายถิ่นประสบปัญหาต่าง ๆ มากกว่านิสิตผู้ไม่ย้ายถิ่น ทั้งปัญหาด้านเศรษฐกิจ ปัญหาด้านการเรียน ปัญหาด้านที่อยู่อาศัย และปัญหาด้านสังคม และพบว่านิสิตผู้ที่ประสบปัญหาเหล่านี้มีการแก้ไขปัญหาแตกต่างกันไม่มากนัก ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับประเภทของนิสิตและเพศเป็นสำคัญ ประการสุดท้ายจากการศึกษาเกี่ยวกับท้องถิ่นที่นิสิตจะไประกอบอาชีพเมื่อสำเร็จการศึกษาแล้ว ปรากฏว่านิสิตมากกว่าครึ่งหนึ่งของนิสิตผู้ย้ายถิ่นมีความคาดหวังที่จะกลับไปประกอบอาชีพในภูมิลำเนาเดิมของตนมีอัตราส่วนสูงที่สุด และพบแบบแผนเดียวกันนี้ เมื่อควบคุมด้วยประเภทของนิสิตและเพศ