ความเป็นประโยคของหน่วยสร้างกริยาเรียงในภาษาไทย

Abstract

งานวิจัยชิ้นนี้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาคุณสมบัติทางวากยสัมพันธ์ และอรรถศาสตร์ของหน่วยสร้างกริยาเรียงในภาษาไทย และวิเคราะห์ความเป็นประโยคของหน่วยสร้างกริยาเรียงในภาษาไทย ผู้วิจัยพบว่าหน่วยสร้างกริยาเรียงจำแนกได้เป็น 2 ชนิดคือ (1) หน่วยสร้างกริยาเรียงพื้นฐานซึ่งประกอบด้วยกริยาเพียง 2 คำ กริยาที่ปรากฏในหน่วยสร้างนี้มีข้อจำกัดในการเกิดร่วมกัน และ (2) หน่วยสร้างกริยาเรียงซับซ้อน ซึ่งประกอบด้วยกริยาตั้งแต่ 2 คำขึ้นไป หน่วยสร้างกริยาเรียงซับซ้อนนี้อาจอยู่ในรูปของ (ก) หน่วยสร้างกริยาเรียงพื้นฐาน เกิดร่วมกับคำกริยาอีกคำหนึ่ง หรือ (ข) หน่วยสร้างกริยาเรียงพื้นฐานเกิดร่วมกับหน่วยสร้างกริยาเรียงพื้นฐานอื่นๆ หน่วยสร้างกริยาเรียงพื้นฐานสามารถแบ่งเป็นกระสวนต่างๆได้ 14 กระสวนย่อย ตามคุณสมบัติทางความหมายของคำกริยาและข้อจำกัดในแง่ตำแหน่งคำกริยาที่ปรากฏในหน่วยสร้าง ผู้วิจัยได้เสนอคุณสมบัติทางวากยสัมพันธ์และอรรถศาสตร์ 4 ประการ เพื่อแสดงความตรึงแน่นระหว่างกริยาในหน่วยสร้างกริยาเรียงพื้นฐาน ได้แก่ การมีประธานร่วมกัน การอ้างถึงเวลาเดียวกัน การมีการณ์ลักษณะเดียวกัน และการไม่อนุญาตให้คำปฏิเสธปรากฏระหว่างคำกริยาทั้งสอง หน่วยสร้างกริยาเรียงใดมีคุณสมบัติครบทั้ง 4 ประการ หน่วยสร้างนั้นจะมีความตรึงแน่นระหว่างกริยาในระดับสูงสุด ซึ่งเรียกว่า หน่วยสร้างนั้นมีเอกภาพ หน่วยสร้างกริยาเรียงที่มีเอกภาพ 4 ประการ จะมีโครงสร้างเป็นเอกประโยคซึ่งผู้วิจัยพบว่ามี 10 กระสวน ส่วนหน่วยสร้างกริยาเรียงที่มีคุณสมบัติไม่ครบ 4 ประการ จะมีความตรึงแน่นลดน้อยลงมา หมายความว่าไม่มีเอกภาพ จะมีโครงสร้างไม่ใช่เอกประโยค ซึ่งผู้วิจัยพบว่ามี 4 กระสวน คุณสมบัติทางอรรถศาสตร์ที่ศึกษาในงานวิจัยนี้ หมายถึง เหตุการณ์และเวลาในการเกิดเหตุการณ์ที่แสดงโดยหน่วยสร้างกริยาเรียง ผู้วิจัยพบว่าหน่วยสร้างกริยาเรียงพื้นฐานแสดงความสัมพันธ์ในแง่เวลาในการเกิดเหตุการณ์ 5 ประเภท ได้แก่ (1) เหตุการณ์ 2 เหตุการณ์เกิดพร้อมกันแบบซ้อนทับกันสนิท (2) มีความกำกวมระหว่างการเกิดพร้อมกันแบบซ้อนทับกันสนิทหรือเหลื่อมเวลากัน (3) การเกิดเรียงต่อกันโดยไม่มีข้อจำกัดในเรื่องเวลาของการเกิดเหตุการณ์ที่สอง (4 ) การเรียงต่อกันโดยมีข้อจำกัดในเรื่องเวลาของการเกิดเหตุการณ์ที่สอง และ (5) การไม่เกิดขึ้นของเหตุการณ์ที่ 2 แต่ถ้าจะเกิดหลังเหตุการณ์แรก นอกจากนี้ยังพบว่าความเป็นประโยคของหน่วยสร้างกริยาเรียงและคุณสมบัติทางอรรถศาสตร์ของหน่วยสร้างกริยาเรียงสัมพันธ์กันอย่างมีระบบ หน่วยสร้างกริยาเรียงที่มีโครงสร้างประโยคต่างกัน ความสัมพันธ์ระหว่างเหตุการณ์ที่เสนอโดยหน่วยสร้างกริยาเรียงนั้น ๆ จะต่างกันด้วย