ผลของโปรแกรมการบำบัดที่เน้นครอบครัวต่อความรุนแรงของอาการในผู้ป่วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองใช้รูปแบบสองกลุ่มวัดผลก่อนและหลังการทดลองโดยมีการสุ่มตัวอย่างเข้ากลุ่ม มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบ 1) ความรุนแรงของอาการในผู้ป่วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้วก่อนและหลังได้รับโปรแกรมการบำบัดที่เน้นครอบครัว และ 2) ความรุนแรงของอาการในผู้ป่วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้วกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมการบำบัดที่เน้นครอบครัวกับกลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามปกติ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยโรคอารมณ์แปรปรวนสอง-ขั้ว ซึ่งเข้ารับการรักษาที่แผนกผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลจิตเวชสระแก้วราชนครินทร์ และมีคุณสมบัติตามเกณฑ์จำนวน 44 คน ได้รับการจับคู่ตามเพศ คะแนนภาวะซึมเศร้าและภาวะคลุ้มคลั่ง และ การใช้ยาทางจิต แล้วสุ่มเข้ากลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 22 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ 1)โปรแกรมการบำบัดที่เน้นครอบครัว 2) แบบประเมินความรุนแรงของอาการ 3) แบบประเมินความรู้เรื่องโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว 4) แบบวัดการแสดงออกทางอารมณ์ 5) แบบประเมินอาการซึมเศร้า และ 6) แบบประเมินอาการคลุ้มคลั่ง เครื่องมือทุกชุดผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิ 5 ท่าน เครื่องมือชุดที่ 3 และ 4 มีค่าความเที่ยงคูเดอร์ ริชาร์คสัน (KR-20) เท่ากับ .89 และ .91 ตามลำดับ และเครื่องมือชุดที่ 2, 5 และ 6 มีค่าความเที่ยงอัลฟาของ ครอนบาค เท่ากับ .89, .88 และ .89 ตามลำดับ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลคือสถิติทดสอบที ผลการวิจัยพบว่า 1.ความรุนแรงของอาการในกลุ่มทดลองภายหลังได้รับโปรแกรมการบำบัดที่เน้น ครอบครัวต่ำกว่าก่อนได้รับโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (x=22.63 และ29.13 ตามลำดับ, t = 5.96, p < 0.01) 2.ความรุนแรงของอาการในกลุ่มทดลองที่ได้รับโปรแกรมการบำบัดที่เน้นครอบครัว ต่ำกว่ากลุ่มควบคุมที่ได้รับการพยาบาลตามปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (x=22.63 และ28.09 ตามลำดับ, t = 3.53, p < 0.01)