ดัชนีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะของโรงเรียนมัธยมศึกษาในเขตกรุงเทพมหานคร:การพัฒนาดัชนีและข้อค้นพบเชิงประจักษ์

Abstract

ดัชนีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะของโรงเรียนมัธยมศึกษาในเขตกรุงเทพมหานคร: การพัฒนาดัชนีและข้อค้นพบเชิงประจักษ์ มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อพัฒนาดัชนีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ของโรงเรียนมัธยมศึกษาในเขตกรุงเทพมหานคร 2) เพื่อศึกษาและตรวจสอบคุณภาพของดัชนีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ของโรงเรียนมัธยมศึกษาในเขตกรุงเทพมหานคร ข้อมูลที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เก็บรวบรวมจาก ครูผู้สอนในรายวิชาศิลปะ (ทัศนศิลป์) ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 35 คน และนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 600 คน จากโรงเรียนในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) และสังกัดสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน (สช.) โดยแบ่งเป็นขนาดกลาง ขนาดใหญ่ และขนาดใหญ่พิเศษ รวมจำนวน 30 โรงเรียน โดยใช้แบบสอบถามที่มีค่าความตรงเชิงเนื้อหาอยู่ระหว่าง 0.70-1.00 มีค่าความเที่ยงด้านโอกาสทางการศึกษาศิลปะ เท่ากับ .958 และแบบสอบมาตรฐาน O-NET รายวิชาทัศนศิลป์ จำนวน 30 ข้อ ข้อมูลที่ได้นำมาวิเคราะห์ด้วยค่าสถิติพื้นฐาน การวิเคราะห์ความแปรปรวนสองทาง และการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกส์ผลการวิจัย พบว่า 1. ดัชนีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะของสถานศึกษาในเขตกรุงเทพมหานครประกอบด้วยองค์ประกอบ 3 ด้านได้แก่ 1) ด้านโอกาสทางการศึกษาศิลปะ 2) ด้านทรัพยากรทางการศึกษาศิลปะ และ 3) ด้านผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน โดยดัชนีอยู่ในรูปของสมการ Iequality in art = (0.3) ทรัพยากรทางการศึกษาศิลปะ + (0.5) โอกาสทางการศึกษาศิลปะ + (0.2) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน มีค่าดัชนีอยู่ในช่วง 0 ถึง 1 คะแนนที่มีค่าเข้าใกล้ 1 หมายถึงมีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะในระดับสูง ในขณะที่คะแนนที่มีค่าเข้าใกล้ 0 หมายถึงมีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะในระดับต่ำ 2. ผลการศึกษาความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะพบว่า โรงเรียนในสังกัด สช. ขนาดกลาง และขนาดใหญ่ มีค่าดัชนีเท่ากับ 0.58 และ 0.55 หมายความว่า มีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะในระดับปานกลาง ส่วนโรงเรียนขนาดใหญ่พิเศษมีค่าดัชนีเท่ากับ 0.61 หมายความว่า มีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะในระดับสูง ซึ่งโรงเรียนในสังกัด สพฐ. ขนาดกลางและขนาดใหญ่พิเศษมีค่าดัชนีเท่ากับ 0.41 และ 0.50 หมายความว่า มีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะในระดับปานกลาง ส่วนโรงเรียนขนาดใหญ่มีค่าดัชนีเท่ากับ 0.62 หมายความว่า มีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะในระดับสูง ซึ่งเมื่อพิจารณาในรายโรงเรียนพบว่า โรงเรียนที่มีค่าดัชนีสูงที่สุดคือโรงเรียนขนาดใหญ่ในสังกัด สพฐ. มีค่าดัชนีเท่ากับ 0.89 หมายความว่า มีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะในระดับสูงมาก ผลการตรวจสอบคุณภาพของดัชนีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะของโรงเรียนมัธยมศึกษาในเขตกรุงเทพมหานครพบว่า ดัชนีที่พัฒนาขึ้นนั้นสามารถบ่งบอกสภาพ สภาวะได้ โดยในภาพรวมค่าดัชนีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะไม่ได้แตกต่างกันตามสังกัดการศึกษาและขนาดโรงเรียน ซึ่งโรงเรียนในสังกัด สพฐ. และโรงเรียนในสังกัด สช. มีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะในระดับปานกลางใกล้เคียงกัน แต่ในรายละเอียดแต่ละด้านของดัชนีนั้นพบว่า โรงเรียนในสังกัด สช. สามารถจัดสรรทรัพยากรวัตถุได้มากกว่าโรงเรียนในสังกัด สพฐ. และในส่วนของผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ดัชนีนี้สามารถอธิบายได้ว่าโรงเรียนที่มีขนาดแตกต่างกัน มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่แตกต่างกัน ซึ่งโรงเรียนขนาดใหญ่พิเศษมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงกว่า โรงเรียนขนาดใหญ่ และโรงเรียนขนาดกลางอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 อีกทั้งดัชนีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะมีความสามารถในการทำนายโอกาสการเข้าถึงศิลปะของโรงเรียนมัธยมศึกษาในเขตกรุงเทพมหานครได้ โดยโรงเรียนที่มีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะในระดับต่ำและระดับปานกลางมีโอกาสที่จะตอบว่า มีปัญหาในการเข้าถึงการศึกษาศิลปะมากกว่าโรงเรียนที่มีความเท่าเทียมทางการศึกษาศิลปะในระดับสูง