ความหลากหลายและบทบาทของแมลงดูดเลือดในการเป็นพาหะนำเชื้อในฟาร์มปศุสัตว์

สนธยา เตียวศิริทรัพย์

Please use this identifier to cite or link to this item: https://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/78890

Title:	ความหลากหลายและบทบาทของแมลงดูดเลือดในการเป็นพาหะนำเชื้อในฟาร์มปศุสัตว์
Other Titles:	Diversity and role of blood sucking flies as disease vectors in livestock farms
Authors:	สนธยา เตียวศิริทรัพย์
Other author:	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะสัตวแพทยศาสตร์
Subjects:	แมลงดูดเลือด -- ไทย แมลงวันคอกสัตว์ -- ไทย เหลือบ -- ไทย
Issue Date:	2562
Publisher:	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
Abstract:	เหลือบและแมลงวันคอกเป็นแมลงดูดเลือดที่มีบทบาทสำคัญในการเลี้ยงปศุสัตว์ในฐานะแมลงรบกวนและพาหะนำโรคที่สำคัญซึ่งนำเชื้อโรค ในงานวิจัยนี้ประกอบไปด้วย 2 การศึกษา การศึกษาที่ 1 เป็นการศึกษาในฟาร์มปศุสัตว์ในจังหวัดนครปฐม และการศึกษาที่ 2 เป็นการศึกษาในฟาร์มปศุสัตว์ในจังหวัดฉะเชิงเทรา สำหรับการศึกษาที่ 1 เก็บตัวอย่างในระหว่างเดือนตุลาคม พ.ศ. 2559 ถึงเดือนตุลาคม พ.ศ. 2560 ในการศึกษานี้ได้เก็บตัวอย่างเหลือบทั้งหมดจำนวน 79 ตัวอย่าง แบ่งออกเป็นเหลือบเพศเมียจำนวน 77 ตัวอย่าง และเหลือบเพศผู้จำนวน 2 ตัวอย่าง เหลือบทั้งหมดที่พบในการศึกษานี้มี 3 ชนิด ได้แก่ Tabanus striatus จำนวน 43 ตัวอย่าง ตามด้วย Tabanus rubidus จำนวน 35 ตัวอย่าง และ Tabanus marginalis จำนวน 1 ตัวอย่าง สำหรับแมลงชนิดอื่นที่ตรวจพบนั้นมีจำนวน 1,318 ตัวอย่าง แบ่งออกเป็น Musca domestica จำนวน 825 ตัวอย่าง Stomoxys spp. จำนวน 485 ตัวอย่าง Sarcophaga spp. จำนวน 4 ตัวอย่าง และ Fannia spp. จำนวน 4 ตัวอย่าง สำหรับการศึกษาที่ 2 นั้นเก็บตัวอย่างจำนวน 2 ครั้ง ในเดือนตุลาคม และธันวาคม พ.ศ. 2561 โดยใช้กับดักแมลงชนิด SASA 99 ร่วมกับการเก็บตัวอย่างแมลงจากตัวสัตว์โดยใช้สวิง ในเดือนตุลาคม 2561 ตัวอย่างแมลงที่จับได้ ได้แก่ Stomoxys calcitrans จำนวน 298 ตัวอย่าง Stomoxys indica จำนวน 1 ตัวอย่าง Lyperosia exigua จำนวน 13 ตัวอย่าง และ Musca domestica จำนวน 8 ตัวอย่าง และในเดือนธันวาคม 2561 ตัวอย่างแมลงที่จับได้โดยการใช้สวิง ได้แก่ Stomoxys calcitrans จำนวน 22 ตัวอย่าง Stomoxys indica จำนวน 1 ตัวอย่าง Lyperosia exigua จำนวน 17 ตัวอย่าง และ Musca domestica จำนวน 20 ตัวอย่าง และตัวอย่างแมลงที่จับได้โดยการใช้กับดัก SASA 99 ได้แก่ Stomoxys calcitrans จำนวน 3 ตัวอย่าง Musca domestica จำนวน 19 ตัวอย่าง และ Tabanus megalops จำนวน 2 ตัวอย่าง สุ่มตัวอย่างแมลงจำนวน 32 ตัวอย่าง มาตรวจหาเชื้อ Trypanosoma evansi ด้วยวิธีทางอณูชีววิทยา แบ่งเป็นแมลงวันคอก Stomoxys calcitrans เพศเมีย ที่จับได้ในระหว่างเดือนตุลาคม 2561 จำนวน 20 ตัวอย่าง แมลงวันคอก Stomoxys calcitrans เพศเมีย ที่จับได้ในระหว่างเดือนธันวาคม 2561 จำนวน 10 ตัวอย่าง และเหลือบ Tabanus megalops เพศผู้ ที่จับได้ในระหว่างเดือนธันวาคม 2561 จำนวน 2 ตัวอย่าง อย่างไรก็ตามตรวจไม่พบเชื้อในทุกอย่างที่ทำการทดสอบ
Other Abstract:	Tabanid and stable flies are important insect vectors in livestock production. There were 2 studies in this research which the first study was conducted in livestock area in Nakhon Pathom Province between October 2016 and October 2017, and the second study was conducted in livestock area in Chachoengsao Province between November and December 2018. For the first study, A total of three species of tabanid flies was collected including 43 Tabanus striatus, 35 Tabanus rubidus, and 1 Tabanus marginalis samples. A total of 1,318 samples of other insects was collected which were 825 Musca domestica, 485 Stomoxys spp., 4 Sarcophaga spp., and 4 Fannia spp. samples. For the second study, 298 Stomoxys calcitrans, 1 Stomoxys indica, 13 Lyperosia exigua, and 8 Musca domestica samples were collected by swiping in October 2018. A total of 22 Stomoxys calcitrans, 1 Stomoxys indica, 17 Lyperosia exigua, and 20 Musca domestica samples was collected by swiping in December 2018, and a total of 3 Stomoxys calcitrans, 19 Musca domestica, and 2 Tabanus megalops samples was collected by SASA 99 trap in December 2018. A total of 32 insect samples was randomly selected and examined for Trypanosoma evansi infection by using polymerase chain reaction which were 20 female Stomoxys calcitrans collected in October 2018, 10 female Stomoxys calcitrans collected in December 2018, and 2 male Tabanus megalops collected in December 2018. However, all of them were negative for Trypanosoma evansi infection
URI:	http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/78890
Type:	Technical Report
Appears in Collections:	Vet - Research Reports

Files in This Item:

File	Description	Size	Format
Vet_Sonthaya Tiawsirisup_2018.pdf		1.36 MB	Adobe PDF	View/Open

Show full item record