แนวทางปรับปรุงหลักสูตรการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของคณะสงฆ์ไทย : รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์

Abstract

โครงการวิจัยเรื่อง “แนวทางปรับปรุงหลักสูตรการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของคณะสงฆ์ไทย” มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการปรับปรุงหลักสูตรการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของคณะสงฆ์ไทยให้มีความทันสมัยและเกิดประสิทธิภาพมากขึ้น ผลการศึกษาพบว่า แนวทางปรับปรุงหลักสูตรการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลี คือ ควรให้ผู้เรียนได้เรียนภาษาบาลีควบคู่กับความรู้หลักคำสอนในคัมภีร์ให้ลึกซึ้งด้วย ควรมีการเรียนการหลักธรรมและเรื่องเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาสอนเชิงวิเคราะห์ สำนวนการแปลภาษาบาลีเป็นไทยควรเป็นภาษาร่วมสมัยหลากหลายสำนวนเพื่อให้ผู้สนใจทั่วไปได้เลือกศึกษามากขึ้น เนื้อหาในหลักสูตรควรจะลดน้อยลงแล้วไปเพิ่มรายวิชาที่เป็นประโยชน์ต่องานคณะสงฆ์และสอดคล้องกับสถานการณ์บ้านเมือง เช่น วิชาเผย แผ่ พระพุทธศาสนาและการใช้เหตุผล ควรเรียนพระไตรปิฎกคู่กับอรรถกถาทุกชั้นเรียนเพื่อให้ผู้เรียนแตกฉานในพระไตรปิฎกยิ่งขึ้นกว่าหลักสูตรเดิมซึ่งเรียนแต่อรรถกถาอย่างเดียว หนังสือเรียนอรรถกถาก็ยังต้องคงไว้ แต่ควรเพิ่มหนังสือ ตำรา และงานวิจัยเข้ามาในการเรียนการสอนเพื่อให้ผู้เรียนได้มีความรู้ด้านพระพุทธศาสนาควบคู่กับศาสตร์อื่นด้วย ควรท่องจำเฉพาะเนื้อหาที่จำเป็นเท่านั้นและควรใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่เข้ามาช่วยการเรียนการสอนเพื่อให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น การวัดและประเมินผลก็ควรปรับปรุงให้สอดคล้องกับหลักสูตรสมัยใหม่ คือมีคะแนนระหว่างภาคกับปลายภาคและมีการสอบปีละสองครั้ง ผู้สอนควรผ่านการเรียนหรือฝึกอบรมวิชาชีพครูเพื่อให้มีทักษะและจิตวิทยาในการสอน ควรมีการฝึกอบรมการบริหารจัดการสำนักเรียน ให้แก่อาจารย์ใหญ่หรือเจ้าสำนักเรียน ควรมีโครงสร้างและองค์ประกอบของหลักสูตรเหมือนหลักสูตรสมัยใหม่ เช่น มีอาจารย์ประจำหลักสูตร อาจารย์ผู้รับผิดชอบหลักสูตร และคำอธิบายรายวิชา ควรปรับปรุงหลักสูตรที ละน้อยอย่างต่อเนื่องโดยเริ่มจากง่ายไปหายากและควรรีบดำเนินการเพื่อให้ทันการเปลี่ยนแปลงของบ้านเมืองและสอดคล้องกับพระราชบัญญัติการศึกษาพระปริยัติธรรม พ.ศ.2562 และข้อบังคับคณะกรรมการการศึกษา พระปริยัติธรรมว่าด้วยโครงสร้างการบริหารงานและการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมและสถานศึกษาพระปริยัติธรรม พ.ศ. 2563