การศึกษารูปแบบการดำเนินงานสหกิจศึกษาของคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี: การวิจัยแบบผสม

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษารูปแบบการดำเนินงานสหกิจศึกษา และกระบวนการมีส่วนร่วมของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินงานสหกิจศึกษาของคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม 2) วิเคราะห์ความสอดคล้องระหว่างการดำเนินงานสหกิจศึกษาของคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมกับมาตรฐานและการประกันคุณภาพการดำเนินงานสหกิจศึกษาของสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษาและสมาคมสหกิจศึกษาไทย 3) ศึกษาปัจจัยที่ส่งเสริมและปัจจัยที่ฉุดรั้งการดำเนินงานสหกิจศึกษาของคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม และ 4) ศึกษาสมรรถนะของนักศึกษาคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมที่ผ่านการเรียนรายวิชาสหกิจศึกษา โดยใช้วิธีวิทยาการวิจัยแบบผสมที่ใช้การออกแบบการวิจัยแบบฝังตรึงที่เน้นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. รูปแบบการดำเนินงานสหกิจศึกษาของคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมเป็นรูปแบบที่มีความใกล้เคียงกับการดำเนินงานสหกิจศึกษาของสถาบันอุดมศึกษาแห่งอื่น ๆ แต่ด้านการจัดการเรียนการสอนรายวิชาสหกิจศึกษาในขั้นตอนการคัดเลือกสถานประกอบการและลักษณะงานพบว่า คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมมีรูปแบบการดำเนินงานที่มีความแตกต่าง และการดำเนินงานสหกิจศึกษาของคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมเป็นการดำเนินงานร่วมกันของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องได้แก่ สำนักสหกิจศึกษาของมหาวิทยาลัย ผู้บริหารคณาจารย์ งานสหกิจศึกษาและนักศึกษาคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม และสถานประกอบการที่รับนักศึกษาเข้าปฏิบัติงานสหกิจศึกษา 2. การดำเนินงานสหกิจศึกษาของคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมมีความสอดคล้องกับมาตรฐานและการประกันคุณภาพการดำเนินสหกิจศึกษาในด้านมาตรฐานการศึกษาและหลักสูตรส่วนมาตรฐานการเรียนการสอน มาตรฐานการนิเทศมาตรฐานนักศึกษาและมาตรฐานการวัดและประเมินผล มีความสอดคล้องเพียงบางส่วน 3. ปัจจัยที่ส่งเสริมการดำเนินงานสหกิจศึกษาได้แก่ นโยบายสนับสนุนของมหาวิทยาลัย วิสัยทัศน์ของผู้บริหารระดับสูง การจัดตั้งหน่วยงานรับผิดชอบการดำเนินงานสหกิจศึกษาของคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม การพัฒนาหลักสูตรเพื่อรองรับรายวิชาสหกิจศึกษา ส่วนปัจจัยที่ฉุดรั้งการดำเนินงานสหกิจศึกษาได้แก่ เอกสารและแบบฟอร์มต่างๆ มีจำนวนมาก การไม่มีทำเนียบสถานประกอบการ อาจารย์นิเทศงานสหกิจศึกษามีจำนวนน้อย ความไม่เข้าใจในการจัดการศึกษารูปแบบสหกิจศึกษาของสถานประกอบการและการจ่ายค่าตอบแทนนักศึกษา 4. ภายหลังจากการเรียนรายวิชาสหกิจศึกษาพบว่า นักศึกษาคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมมีสมรรถนะด้านความรู้และด้านทักษะการปฏิบัติงานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศอยู่ในระดับพอใช้ ส่วนด้านทักษะพื้นฐานในการปฏิบัติงาน และด้านคุณลักษณะส่วนบุคคลอยู่ในระดับดี โดยผลการประเมินสมรรถนะนักศึกษาจากผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทั้ง 3 ฝ่าย โดยรวมอยู่ในระดับดี