แบบจำลองโครงการศึกษาสำหรับเด็กวัยเรียน ในชุมชนแออัดกรุงเทพมหานคร

Abstract

วัตถุประสงค์ การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอแนะแบบจำลองโครงการศึกษาสำหรับเด็กวัยเรียนซึ่งขาดโอกาสเข้าเรียนในโรงเรียนประถมศึกษาในชุมชนแออัด ต่อสำนักการศึกษากรุงเทพมหานคร วิธีดำเนินการวิจัย ตัวอย่างประชากรที่ใช้ในการสัมภาษณ์ เพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานในการสร้างแบบจำลองโครงการศึกษา เป็นประชาชนจากชุมชนแออัดประดู่ 1 หลังโรงเรียนอัสละฟียะฮ์ ซอยสวนหลวง 1 และวัดจันทร์ใน โดยแบ่งเป็น 5 กลุ่มคือ กลุ่มหัวหน้าครอบครัว แม่บ้าน ผู้นำชุมชน เด็กวัยเรียนที่ไม่ได้เรียน และเจ้าหน้าที่ของรัฐและนักวิชาการที่เกี่ยวข้อง เครื่องมือการวิจัย เป็นแบบสัมภาษณ์เกี่ยวกับปัญหาและความต้องการทางการศึกษา ที่เหมาะสมสำหรับเด็กวัยเรียนการศึกษาภาคบังคับ ซึ่งไร้โอกาสเข้าเรียนในโรงเรียนประถมศึกษาในชุมชนแออัดกรุงเทพมหานคร ผู้วิจัยเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์และบันทึก แล้วรวบรวมวิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าร้อยละ เกี่ยวกับสถานภาพของผู้ตอบ และสรุปผลข้อมูลอื่นเป็นความเรียง ผลการวิจัย ข้อมูลเบื้องต้น พบว่า สภาพชุมชนแออัดที่ศึกษาในครั้งนี้มีลักษณะที่อยู่อาศัยชำรุดทรุดโทรม มีปัญหาด้านสุขภาพอนามัยและเป็นแหล่งอบายมุข ประชาชนส่วนใหญ่มีการศึกษาในระดับประถมศึกษา มีรายได้ต่ำ สาเหตุที่เด็กไม่ได้เรียนเกิดจาก ความยากจน ครอบครัวแตกแยก และขาดหลักฐานเกี่ยวกับทะเบียนราษฎร์ ตัวอย่างประชากรมีความเห็นว่า รัฐควรช่วยเหลือจัดการศึกษาเป็นพิเศษแก่เด็กวัยเรียนที่ไม่ได้เข้าเรียน โดยจัดโรงเรียน ครู และวัสดุอุปกรณ์การเรียนในเพียงพอ การจัดการศึกษาที่เหมาะสมนั้น ควรจัดแบบผสมผสานระหว่างการศึกษาในระบบ และการศึกษานอกระบบ โดยหลักสูตรเน้นหนักวิชาชีพ วิชาสามัญ จริยศึกษา และสุขภาพอนามัยให้เหมาะสมกับสภาพชุมชน แบบจำลองโครงการศึกษา การจัดการศึกษาสำหรับเด็กวัยเรียนที่ไม่ได้เข้าเรียนในชุมชนแออัด จัดแบบผสมผสานส่วนดีของการศึกษาในระบบเข้าด้วยกันกับการศึกษานอกระบบ เสริมด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีทางการศึกษาให้เหมาะสม โดยจัดเป็นโรงเรียนย่อยขึ้นภายในโรงเรียนใหญ่ (school with in school) มีการบริหารเป็นสัดส่วน แต่เชื่อมโยงกับการบริหารของโรงเรียนใหญ่ บุคลากรและทรัพยากรที่ดำเนินการส่วนหนึ่งมาจากโรงเรียนสงเคราะห์เคลื่อนที่กรุงเทพมหานคร วิธีจัดการเรียนการสอน ใช้ห้องเรียนบางส่วนหรือบางอาคารเรียนในโรงเรียนกรุงเทพมหานคร จัดเป็นห้องเรียนพิเศษ จัดเวลาเรียนตั้งแต่ 15.30 น. ถึง 19.00 น. การมาเรียนใช้วิธีไป-กลับ แบ่งชั้นเรียนออกเป็น 3 ระดับ คือ ระดับ 1 เทียบเท่าชั้นประถมปีที่ 1-2 ระดับ 2 เทียบเท่าชั้นประถมปีที่ 3-4 ระดับ 3 เทียบเท่าชั้นประถมปีที่ 5-6 ใช้เวลาเรียนตลอดหลักสูตร 4 ½ปี สำเร็จแล้วสอบเทียบเพื่อรับวุฒิบัตรเทียบเท่าชั้นประถมปีที่ 6 หลักสูตรแบ่งเป็นกลุ่มวิชาภาคบังคับ และวิชาเลือก ประกอบด้วยวิชาชีพ วิชาสามัญ จริยศึกษา และพลานามัย ระบบบริหารแบ่งเป็น 2 ลักษณะ คือ การบริหารนอกสถานศึกษามีการร่วมมือประสานงานกับหน่วยงานต่างๆ ที่เข้าไปปฏิบัติงานในชุมชนแออัด และประชาชนในชุมชนมีสำนักการศึกษากรุงเทพมหานครเป็นศูนย์กลางการประสานงาน ส่วนการบริหารในสถานศึกษาจัดเป็นหน่วยงานย่อยที่มีระบบงานเป็นของตัวเองในการบริหารงานแต่มีความเชื่อมโยงกับโรงเรียนใหญ่ด้วย งบประมาณใช้จากงบประมาณของกรุงเทพมหานคร รัฐบาล และการบริจาคมูลนิธิ องค์กรต่างๆ และเอกชน การบริการ มุ่งแก้ปัญหาและบริการเด็ก ผู้ปกครอง และชุมชน โดยมีบริการแนะแนวเด็ก การบริการด้านสุขภาพอนามัย จัดอาหารและอุปกรณ์การเรียนที่ให้เปล่า การแก้ปัญหาเฉพาะของเด็ก จัดหางานพิเศษเพื่อให้เด็กมีรายได้ และใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ การดำเนินการ ขั้นจัดตั้งและกำหนดนโยบาย เป็นไปในรูปคณะกรรมการ 3 คณะ คือ กรรมการอำยวนการ กรรมการดำเนินการ และอนุกรรมการฝ่ายต่างๆ โดยกำหนดนโยบาย กำหนดหลักสูตร เลือกโรงเรียนเข้าโครงการ ประชาสัมพันธ์กับชาวชุมชนแออัด อบรมสัมมนาผู้ปฏิบัติงานในโรงเรียนโครงการ ตลอดจนปรับปรุงการรับเด็กเข้าเรียนให้บรรลุวัตถุประสงค์