องค์ประกอบที่สัมพันธ์กับสัมฤทธิผลทางการเรียนของนิสิตนักศึกษา : การสังเคราะห์งานวิจัยเชิงปริมาณ

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัยเพื่อศึกษาและวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนิสิตนักศึกษากับองค์ประกอบที่เกี่ยวข้อง จากงานวิจัยที่เป็นกลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 155 เรื่อง แบ่งเป็นงานวิจัยเชิงสหสัมพันธ์ 53 เรื่อง งานวิจัยเชิงทดลอง 102 เรื่อง โดยใช้แบบวิเคราะห์งานวิจัยด้านอุดมศึกษาเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล ทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีเมตต้า (Meta-analysis) ตามแนวคิดของแกลส โดยพิจารณาจากระบบการผลิตบัณฑิตในสถาบันอุดมศึกษา ผลการวิจัยพบว่า ตัวแปรที่มีผลต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติมีดังต่อไปนี้คือ 1.ปัจจัยป้อนเข้า องค์ประกอบด้านคุณลักษณะของผู้เรียน ตัวแปรสำคัญที่ศึกษาคือ ภูมิหลังทางการศึกษา ความคิดสร้างสรรค์ ความถนัดในเชิงวิชาชีพ ความถนัดเชิงเหตุผล การสอบคัดเลือกเข้าศึกษาต่อ เชาวน์ปัญญา ทัศนคติต่อวิชาที่เรียนและสังคม ฐานะทางสังคมมิติ เพศ และอันดับการเลือกองค์ประกอบด้านคุณลักษณะของผู้สอน ตัวแปรที่สำคัญคือ ทัศนคติต่อวิชาชีพ และการตรวจแบบฝึกหัด องค์ประกอบด้านหลักสูตร ตัวแปรที่สำคัญคือ การจัดหลักสูตรและกิจกรรมเสริมหลักสูตร 2. ปัจจัยกระบวนการ มีการศึกษาองค์ประกอบด้านกระบวนการเรียนการสอนพบว่า กระบวนการเรียนการสอนที่มีผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง ให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูง วิธีสอนที่ใช้คือ ศูนย์การเรียน ชุดการสอน บทเรียนสำเร็จรูป บทเรียนโมดูล บทเรียนโปรแกรม ชุดปฏิบัติการการทดลอง หน่วยการเรียนและการสอน แบบสืบสวนสอบสวน องค์ประกอบด้านสื่อการสอน พบว่า สื่อการสอนทางเดียวมีประสิทธิภาพสูง และทำให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงด้วย สื่อการสอนที่ใช้คือ สไลด์เทปและภาพยนตร์ องค์ประกอบด้านกระบวนการบริหาร ตัวแปรที่สำคัญคือ การบริการทางการศึกษาและสวัสดิการ ระเบียบวินัยและข้อปฏิบัติทั่วไป สำหรับปัจจัยป้อนออกและปัจจัยสภาวะแวดล้อมนั้นยังไม่มีผู้ศึกษาถึง ข้อเสนอแนะสำหรับการวิจัยนี้คือผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการจัดทำนโยบายทางการอุดมศึกษาควรนำตัวแปรที่ได้จากการวิจัยมากำหนดเป็นดัชนีมาตรฐานเพื่อวางนโยบายปรับปรุงคุณภาพอุดมศึกษาต่อไป