ศิลาวรรณาและธรณีเคมีของหินภูเขาไฟ ในอำเภอลำสนธิ จังหวัดลพบุรี และอำเภอบึงสามพัน จังหวัดเพชรบูรณ์

Abstract

งานวิจัยนี้ศึกษาเกี่ยวกับศิลาวรรณาและธรณีเคมีของหินภูเขาไฟ ในอำเภอลำสนธิ จังหวัดลพบุรี และอำเภอบึงสามพัน จังหวัดเพชรบูรณ์ โดยพื้นที่ศึกษาทั้งสองอยู่ในส่วนแนวคดโค้งเลย ซึ่งมีจุดประสงค์เพื่อเข้าใจลักษณะธรณีวิทยา จำแนกลักษณะหินภูเขาไฟ ให้สอดคล้องกับหมวดหินที่เหมาะสมสำหรับหินภูเขาไฟในพื้นที่ลำสนธิ และพื้นที่พึงสามพัน จากการวิเคราะห์ทางศิลาวรรณา ทำการแบ่งกลุ่มหินภูเขาไฟที่พบได้เป็นสามกลุ่ม คือ กลุ่มหินแอนดีไซต์เนื้อดอก กลุ่มหินบะซอลติกแอนดีไซต์เนื้อดอก และกลุ่มหินไมโครไดออไรต์ โดยในพื้นที่ลำสนธิพบสองกลุ่มหิน ได้แก่ กลุ่มหินแอนดีไซต์เนื้อดอก และกลุ่มหินไมโครไดออไรต์ ส่วนในพื้นที่บึงสามพันพบ สองกลุ่มหินเช่นกัน ได้แก่ กลุ่มหินแอนดีไซต์เนื้อดอก และกลุ่มหินบะซอลติกแอนดีไซต์เนื้อดอก หลังจากนั้นทำการคัดเลือกหินที่สดที่สุด และมีการแปรเปลี่ยนน้อยที่สุด นำไปวิเคราะห์ทางด้านธรณีเคมี โดยใช้เครื่อง XRF พบว่ากลุ่มหินแดนดีไซต์เนื้อดอกของพื้นที่ลำสนธิ ธาตุหลักมีปริมาณ Mg, Fe และ Ti ที่ตำกว่า และธาตุร่องรอยมีปริมาณ Nb, Th, Y และ Zr ที่สูงกว่ากลุ่มหินภูเขาไฟทั้งสองกลุ่มในพื้นที่บึงสามพัน และกลุ่มหินไมโครไดออไรต์ ของพื้นที่ลำสนธิ ซึ่งมีธาตุหลักปริมาณของ Si, K และ Mn ที่ต่ำกว่า และธาตุร่องรอยมีปริมาณ V ที่สูงกว่า แล้ว จากผลวิเคราะห์ธรณีเคมี ทำให้ทราบว่ากลุ่มหินแอนดีไซต์เนื้อดอกของพื้นที่ลำสนธิ บ่งชี้ถึงชนิดของแมกม่าต้นกำเนิดประเภทแคลอัลคาไลน์ และ Metaluminous ส่วนกลุ่มหินภูเขาไฟทั้งสองกลุ่มในพื้นที่บึงสามพัน และกลุ่มหินไมโครไดออไรต์ของพื้นที่ลำสนธิ บ่งชี้ถึงชนิดแมกม่าต้นกำเนิดประเภทโทรลีไอต์ และ Metaluminous โดยหินภูเขาไฟจากพื้นที่ลำสนธิ และพื้นที่บึงสามพัน มีสภาพแวดล้อมธรณีแปรสัณฐานแบบแนวคดโค้งภูเขาไฟ (Volcanic arc) และมีความสัมพันธ์กับชุดหินภูเขาไฟในยุคเพอร์โม-ไทรแอสซิก ทางด้านองค์ประกอบทางเคมีและลักษณะธรณีแปรสัณฐาน