การมีส่วนร่วมของประชาชนในระดับท้องถิ่น : ศึกษาเปรียบเทียบกระบวนการจัดตั้งธนาคารหมู่บ้าน จังหวัดพิษณุโลก และจังหวัดอุบลราชธานี

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ศึกษาเปรียบเทียบการมีส่วนร่วมของประชาชนในระดับท้องถิ่นต่อกระบวนการ จัดตั้งธนาคารหมู่บ้านทุ่งอ้ายโท้ จังหวัดอุบลราชธานี และธนาคารหมู่บ้านวัดโพธิ์ศรี จังหวัดอุบลราชธานี โดยตั้งสมมุติฐานว่ากระบวนการจัดตั้งธนาคารหมู่บ้านวัดโพธิ์ศรีมีรูปแบบการมีส่วนร่วมแบบอิสระสูงกว่า ธนาคารหมู่บ้านทุ่งอ้ายโห้ ด้วยปัจจัยทางด้านฐานะเศรษฐกิจ การศึกษา และรูปแบบการนำของผู้นำในชุมชน ผลการศึกษาพบว่าปัจจัยทางด้านรูปแบบการนำของผู้นำในชุมชนเป็นเหตุให้เกิดการมีส่วน ร่วมแบบอิสระสูงหรือตํ่าแตกต่างกันซึ่งเป็นไปตามสมมุติฐาน ส่วนปัจจัยทางด้านฐานะทางเศรษฐกิจ การศึกษามีอิทธิพลต่อการเข้ามีส่วนร่วมยองประชาชน แต่ไม่เป็นเหตุให้เกิดความแตกต่างในการมีส่วนร่วม แบบอิสระสูงหรือตํ่าในธนาคารหมู่บ้านทั้งสองแห่งที่ศึกษา จากการศึกษายังพบอีกว่าการมีส่วนร่วมของประชาชนในกิจกรรมธนาคารหมู่บ้าน เป็นพื้นฐานสำคัญที่ทำให้ประชาชนเกิดการเรียนรู้ มองเห็นคุณค่าของประชาธิปไตย และเป็นการสร้างวัฒนธรรมทางการเมือง ซึ่งจะเป็นปัจจัยเอื้ออำนวยต่อการมีส่วนร่วมทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตยของประชาชนทั้งในระดับห้องถิ่นและระดับชาติ